ذکر کرده‌اند. نه تنها راجع به نام، محل تولد و سکونت و زمان اسلام آوردن او، بلکه در اکثر مطالبی که درباره وی نقل شده، حتی محل دفنش تفاوت بسیاری وجود دارد.
به گفته منابع، پیش از آغازجنگ صفین (در سال ۳۷)، ابومسلم خولانی همراه جمعی که قاریان و زاهدان شام ذکر شده‌اند، نزد معاویه رفت و از اینکه معاویه با نداشتن ویژگیهایی همچون مصاحبت و خویشاوندی با پیامبر و هجرت و سابقه درخشان، با علی علیه‌السلام وارد جنگ شده، با او گفتگو کرد، اما بعد نامه‌ای را از طرف معاویه برای حضرت علی برد که در آن از آن حضرت خواسته بود قاتلان عثمان را تسلیم معاویه کند تا قصاص شوند. چون امام با این خواسته مخالفت کرد، ابومسلم خولانی گفت، اکنون جنگ رواست.
گفته شده است پس از آنکه ام حبیبه، همسر عثمان، پیراهن او را نزد معاویه به شام فرستاد، ابومسلم خولانی آن را از معاویه گرفت و در بین مردم و سپاهیان می‌گشت و آنان را به رویارویی باعلی علیه‌السلام تشویق می‌کرد.
استجابتدعای او برای نزول باران، کور و بیناشدن زنی به سبب دعای او، راه رفتن بر آبدجله و شکافتن آب رودی در ضمن فتوحات روم را نیز به او نسبت داده‌اند و از عبادت بسیار او یاد کرده‌اند
حتی گفته شده است که راهبیصومعه نشین در شام، به جمعی از مسلمانان گفت که ما ابومسلم خولانی را در کتابهای خود به عنوان «رفیق عیسی بن مریم» علیه‌السلام یافته‌ایم.
[۶۶]تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ص۲۹۸.
بعضی از کرامات منسوب به او را به افرادی دیگر نیز نسبت داده‌اند.
منکر فضائل و کرامات مذکور گردیده و او را هواخواه امویان و دشمناهل بیت علیهم‌السلام دانسته که بر ضد امام زمانِ خویش خروج و قیام کرده است. بنابراین روایات یادشده را می‌توان گونه‌ای شخصیت پردازی از سوی معاویه برای بزرگ جلوه دادن یارانش به حساب آورد.
