• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اقامه حدود

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جاری کردن حدود الـهی بر مجرم را اقامه حدود می‌گویند و از آن در باب حدود بحث شده و احکام آن افزون بر این باب، در باب جهاد نیز آمده است.




حدود (جمع حد) به کیفرهایی اطلاق می‏شود که شارع مقدس برای برخی گناهان مقرّر کرده است. اقامه حد عبارت است از جاری ساختن کیفر مقرّر بر مجرم از سوی کسی که اهلیت آن را دارد.



جاری کردن حدود، وظیفه امام معصوم علیه السّلام و نائب او و در عصر غیبت به نظر مشهور، وظیفه فقیه جامع الشرایط است.



در صورت عدم حضور امام علیه السّلام یا حضور حضرتش لیکن بدون سلطنت و حاکمیت ظاهری، به قول مشهور مولا می‏تواند بر بنده خویش حدّ جاری کند.



در جواز اقامه حدّ توسط پدر بر فرزند و شوهر بر همسرش اختلاف است.



اگر حاکم حدّ قتل یا قطع عضو را جاری کند، سپس خطای حکم او آشکار شود ـ مانند آنکه فسق شهود معلوم گردد ـ دیه آن از بیت المال داده می‏شود و بر حاکم یا عاقله او چیزی نیست.



حاکم در اقامه حدودی که حق خداوند است، مانند زنا می‏تواند به علم خود عمل کند، لیکن در حدودی که حقّ مردم است، مانند قذف مطالبه صاحب حق شرط است.



حد با وجود شبهه ساقط می‏گردد، مانند توهم حلال بودن گناه ارتکابی توسط مجرم جاهل
یا فرار شهودی که بر ارتکاب جرم گواهی داده‏اند.



در حدود، کفالت و نیز شفاعت ـ برای اسقاط آن ـ پذیرفته نیست و در صورت امکان و ایمن بودن از ضرر، در اجرای آن تأخیر نمی‏شود.



به قول مشهور، اگر کسی بر اثر اقامه حد بمیرد دیه ندارد.



اگر حدود مختلف جمع شود، ابتدا حدّی جاری می‏شود که امکان اجرای حدّ دیگر را از بین نبرد، مانند جمع شدن رجم و تازیانه که تازیانه مقدّم می‏شود.



حد در گرما و سرمای شدید اقامه نمی‏شود؛ از این رو، حد در زمستان، وسط روز و در تابستان، طرف صبح و غروب اجرا می‏شود.



حد در مواردی به تأخیر می‌افتد که عبارتند از:
۱. حامله تا وضع حمل، بیرون آمدن از نفاس و گذشت مدّتی که به فرزند شیر می‏دهد، مگر آنکه برای کودک دایه پیدا شود.با وجود دایه نیز حد پس از آنکه مادر آغوز را به نوزاد داد جاری می‏شود.
۲. بیمار و مستحاضه تا زمان بهبود، در حدّ تازیانه، نه رجم.
۳. مجرمِ پناهنده به حرم مکه تا زمان بیرون آمدن، مگر آنکه در حرم مرتکب جرم شده باشد.




 
۱. جواهر الکلام ج۲۱،‌ص۳۸۶-۳۹۹.    
۲. جواهر الکلام ج۲۱، ص۳۸۹-۳۹۹.    
۳. جواهر الکلام ج۴۱، ص۴۷۲.    
۴. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۶۶.    
۵. جواهر الکلام ج۴۱، ص۲۶۴.    
۶. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۶۴.    
۷. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۹۵.    
۸. جواهر الکلام ج۴۱، ص۴۷۰.    
۹. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۴۵.    
۱۰. جواهر الکلام ج۴۱،‌ص۳۴۳.    
۱۱. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۳۷.    
۱۲. جواهر الکلام ج۴۲، ص۳۲۳.    
۱۳. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۳۹-۳۴۰.    
۱۴. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۴۴-۳۴۵.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۳۳-۶۳۴.    



جعبه ابزار