تحریر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تحریر: (فَتَحْريرُ رَقَبَةٍ) به معنى «
آزاد كردن» و نيز به معنى «
اولاد را براى عبادت و طاعت، نامزد مسجد كردن» است اين واژه به معنى «
نوشتن و كلام را از زوائد پاک كردن» نيز آمده و كلمۀ «
حرّ» به معنى «
آزاد» (ضد اسير و ضد
عبد) است.
آیه مورد بحث درباره
کفّاره «
ظهار» است و ظهار يك عمل زشت جاهلى بوده و قرآن آن را به عنوان يك عقيده خرافى محكوم كرده و سخنى
باطل و بى‌اساس شمرده است و از آنجا كه اين سخن زشت و زننده چيزى نبود كه از نظر
اسلام ناديده گرفته شود لذا كفّاره نسبت سنگينى براى آن قرار داده تا از تكرار آن جلوگيرى كند.
به موردی از کاربرد تحریر در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ الَّذينَ يُظاهِرُونَ مِن نِّسائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِما قالُوا فَتَحْريرُ رَقَبَةٍ مِّن قَبْلِ أَن يَتَماسَّا ذلِكُمْ تُوعَظُونَ بِهِ وَ اللّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبيرٌ) «و كسانى كه نسبت به زنان خود «ظهار» مى‌كنند، سپس از گفته خود باز مى‌گردند، بايد پيش از
آمیزش جنسى با يكديگر، برده‌اى را آزاد كنند؛ اين چيزى است كه به آن اندرز داده مى‌شويد؛ و
خداوند به آنچه انجام مى‌دهيد آگاه است.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ الَّذِينَ يُظاهِرُونَ مِنْ نِسائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِما قالُوا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا ...) اين كلام در معناى
شرط است، و به همين جهت حرف فاء بر سر
جمله خبریه در آمده، چون در معناى جزاء است. و حاصل آن اين است: كسانى كه زنان خود را ظهار مى‌كنند و آن گاه
اراده مى‌كنند به او برگردند، بايد يك برده آزاد كنند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « تحریر »، ص۴۷۹.
