حنوط
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کافور، که به
بدن میت مالیده میشود. از آن در باب
طهارت سخن گفتهاند.
حنوط در لغت به هر مادّه خوش بویی گفته میشود که بدن یا
کفن میت را بدان
معطر کنند، لیکن در کلمات
فقها تنها درباره
کافور به کار رفته که به مواضعی از بدن میت
مالیده میشود.
مالیدن کافور به بدن
میت را «
تحنیط» گویند.
مالیدن کافور به بدن میت
مسلمان واجب است،
جز میت
محرم که- به جهت
حرمت موادّ خوش بو بر محرم-
جایز نیست. البتّه
زن در
عده وفات و
معتکف به رغم حرمت بوی خوش بر آنان، در این
حکم ملحق به محرم نیستند و
تحنیط آنان
واجب است.
در اینکه تحنیط قبل از
کفن کردن میت انجام میشود یا بعد از کفن کردن وی یا پس از پوشاندن
لنگ و قبل از پوشاندن
پیراهن و یا همه صورتهای فوق
جایز است، هر چند بهتر آن است که تحنیط قبل از
تکفین باشد، اختلاف است.
اگر کافور یافت نشود، میت بدون تحنیط
دفن میگردد؛ هرچند خوشبو کردن بدن وی با
ذریره جایز است؛ لیکن حنوط به شمار نمیرود. در
کراهت یا
حرمت خوش بو کردن میت به غیر ذریره و کافور اختلاف است. مخلوط کردن کافور با ذریره در حنوط جایز است.
در صورت کم بودن کافور و دوران امر بین استفاده آن در
غسل میت یا
تحنیط، غسل مقدّم است، و بین تحنیط پیشانی و سایر مواضع، پیشانی مقدّم است.
در اینکه
واجب،
مالیدن کافور به مواضعی از بدن میت است یا صرف نهادن و تماس آن با مواضع
واجب، و
مسح (
مالیدن)
مستحب میباشد، اختلاف است.
مواضع واجب حنوط، مواضع هفت گانه
سجده است، یعنی
پیشانی،
کف دو دست، دو
زانو و نوک انگشتان شصت پاها و بنابر قول برخی، نوک
بینی.
برخی، تحنیط نوک بینی را
مستحب دانستهاند. چنان که برخی، تحنیط زیر بغل، گودی گلو، زیر زانو،
مفاصل، کف پاها، پشت دستها و هر موضعی از
بدن را که
عرق میکند و بوی بد میدهد
مستحب دانستهاند.
مستحب است حنوط اضافی بر
سینه میت نهاده شود.
داخل کردن
کافور در
چشم،
گوش و
بینی میت
مکروه است.
مقدار واجب حنوط بنابر قول
مشهور متأخران مسمّای آن است. قول مقابل مشهور، وجوب یک درهم، به معنای عدم کفایت کمتر از آن است.
بنابر قول مشهور مبنی بر کفایت مسمَّا،
مستحب است مقدار کافور از یک درهم یا بنابر قول دیگر، از یک
مثقال کمتر نباشد و افضل، چهار
درهم یا بنابر قولی چهار مثقال و افضل از آن سیزده و یک سوم درهم است.
آمیختن حنوط با
تربت امام حسین علیه السّلام مستحب است، لیکن نباید به مواضع منافی با احترام
مالیده شود.
نیز بنابر تصریح بعضی، مستحب است تحنیط از
پیشانی آغاز گردد.
ظاهر کلام برخی
وجوب آن است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۳۸۱-۳۸۲.