• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اباحه عقلی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اباحه عقلی ،حکم عقل به یکسان بودن مصلحت فعل و ترک چیزى است.




اباحه عقلى ، مقابل اباحه شرعی است و به معناى حکم عقل به یکسانى فعل و ترک چیزى است که لازمه آن ، اختیار مکلف در انجام و یا ترک آن است ، و چون دلیل این حکم ، عقل است ، به آن اباحه عقلى مى گویند ؛ مانند : مؤداى اصل عملی برائت عقلی که به خاطر قبح عقاب بلابیان ، بعد از جست وجوی مکلف از دلیل و عدم دسترسى به آن، حکم به اباحه مى شود.



در کتاب " کفایة الاصول " آمده است:
" و اما العقل فانه قد استقل بقبح العقوبة و المؤاخذة على مخالفة التکلیف المجهول بعد الفحص و الیأس عن الظفر بما کان حجة علیه، فانهما بدونها عقاب بلا بیان و مؤاخذة بلا برهان، و هما قبیحان بشهادة الوجدان " .
نکته: در اصالت اباحه نیز عقل حکم به اباحه مى کند ، و آن حکم، قبل از شرع و وجود هرگونه تکلیفی است ؛ اما در اباحه عقلی ، حکم به اباحه، بعد از ورود شرع مى باشد.



فاضل لنكرانی ، محمد ، ایضاح الكفایة ، ج ۴ ، ص ۴۷۳
علم الهدی ، علی بن حسین ، الذریعة الى اصول الشریعة ، ج ۲ ، ص ۳۴۱-۳۴۲



 
۱. آخوندخراسانی، محمدکاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص ۳۴۳    




مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی    



جعبه ابزار