• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شتر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شتر حیوانی معروف است و از آن در ابواب مختلف فقهی، مانند طهارت، صلات، زکات، حج، جهاد، تجارت، اطعمه و اشربه و دیات نام برده‏اند.




شتر به لحاظ مراحل سنی دارای اسامی مختلفی است که هر مرحله موضوع احکامی واقع شده است، مانند ابن مخاض ، بنت مخاض ، ابن لبون بنت لبون ، حِقّه ، جذع و جذعه ، ثنىّ و ثنیه و بازل . در ذیل به نمونه هایی از احکام مشترک که در ابواب مختلف آمده اشاره می‏شود.




۲.۱ - شتر نجاست خوار



۲.۱.۱ - عرق شتر نجاست خوار


در طهارت و نجاست عرق شتر نجاست خوار اختلاف است. قول به طهارت به مشهور فقها و قول به نجاست به اشهر قدما نسبت داده شده است.
برخی قدما برای تطهیر آب چاهی که با عرق شتر نجاست خوار ملاقات کرده، کشیدن تمامی آب چاه را لازم دانسته‏اند.

۲.۱.۲ - مدت استبرای شتر نجاست خوار


مدت استبرای شتر نجاست خوار چهل روز است.

۲.۱.۳ - حج با شتر نجاست خوار


گزاردن حج و عمره با شتر نجاست خوار مکروه است.

۲.۲ - نماز گزاردن در خوابگاه شتران


نماز گزاردن در خوابگاه شتران مکروه است.

۲.۳ - شتر و زکات


شتر از انعام ثلاثه (گوسفند، گاو، شتر) و اصناف نه گانه است که با تحقق شرایط، زکات در آن واجب می‏شود .
حیوانی که به عنوان زکات، صدقه و یا جزیه گرفته می‏شود، مانند شتر، مستحب است بر مواضع مقاوم و آشکار بدن آن، همچون رانها، با داغ کردن علامت نهند.

۲.۴ - برترین قربانی در حج


برترین قربانی در حج، شتر، بویژه ماده آن است.البته سن آن نباید کمتر از پنج سال تمام باشد.

۲.۵ - احرام و شتر


در حج قران بنابر قول مشهور، حج گزار مخیر است با یکی از این سه: تلبیه ، اشعار و تقلید احرام ببندد. اشعار اختصاص به شتر دارد، لیکن تقلید مشترک بین شتر، گاو و گوسفند است.

۲.۶ - شتر و غنایم جنگی


در غنایم جنگی برای شتر سهمی منظور نمی‏گردد؛ هرچند نقشی در حد اسب و حتی بیشتر از آن داشته باشد.

۲.۷ - خرید و فروش ادرار شتر


بنابر قول به عدم جواز خرید و فروش ادرار حیوان حلال گوشت، برخی ادرار شتر را استثنا کرده و داد و ستد آن را جایز دانسته‏اند.

۲.۸ - جهاندن شتر نر بر ماده


جهاندن شتر نر بر ماده دارای بچه خردسال، جهت جفت‌گیری و آبستن شدن مکروه است، مگر آنکه بچه شتر را صدقه دهند یا نحر کنند.

۲.۹ - شتر و احکام تصریه


به قول مشهور، شتر در احکام تصریه ملحق به گوسفند است.

۲.۱۰ - خوردن شتر


شتر از حیوانات حلال گوشت است.برخی قدما خوردن گوشت شتر بُختی را مکروه دانسته‏اند.

۲.۱۱ - نوشیدن بول شتر


نوشیدن بول شتر برای استشفا جایز است.در اینکه نوشیدن آن برای غیر استشفا نیز جایز است یا نه، اختلاف می‏باشد.
[۲۳] غایة الآمال ج۱، ص۱۴.


۲.۱۲ - تذکیه شتر


تذکیه شتر تنها با نحر تحقق می‏یابد. بنابر این، شتر با ذبح و سر بریدن حلال نمی‏شود.

۲.۱۳ - شتر و دیه


در شریعت اسلام برای ارتکاب قتل انسان شش نوع دیه مقرر شده که یکی از آنها صد شتر است.


 
۱. جواهر الکلام ج۶، ص۷۷-۷۸.    
۲. المهذب ج۱، ص۲۱.    
۳. مسالک الأفهام ج۱۲، ص۲۸.    
۴. جواهرالکلام ج۳۶، ص۲۷۶.    
۵. جواهر الکلام ج۲۰، ص۶۸.    
۶. جواهر الکلام ج۸، ص۳۴۱-۳۴۳.    
۷. جواهر الکلام ج۱۵، ص۴۵۶.    
۸. المبسوط ج۱، ص۳۷۲.    
۹. کتاب السرائر ج۱، ص۵۹۶-۵۹۷.    
۱۰. جواهر الکلام ج۱۹، ص۱۵۴.    
۱۱. جواهر الکلام ج۱۹، ص۱۳۶.    
۱۲. جواهر الکلام ج۱۸، ص۵۵.    
۱۳. ریاض المسائل ج۷، ص۵۲۰.    
۱۴. جواهر الکلام ج۲۱، ص۲۰۴.    
۱۵. جواهر الکلام ج۲۲، ص۱۹-۲۳.    
۱۶. وسائل الشیعة ج۱۷، ص۲۳۵.    
۱۷. جواهر الکلام ج۲۲، ص۴۶۷.    
۱۸. جواهر الکلام ج۲۳، ص۲۷۳.    
۱۹. إرشاد الأذهان ج۲، ص۱۱۰.    
۲۰. الکافی فی الفقه، ص۲۷۹.    
۲۱. الروضة البهیة ج۷، ص۳۲۴.    
۲۲. جواهر الکلام ج۳۶، ص۳۹۱.    
۲۳. غایة الآمال ج۱، ص۱۴.
۲۴. جواهر الکلام ج۳۶، ص۱۱۶.    
۲۵. جواهر الکلام ج۴۳، ص۴.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص۶۲۳.    




جعبه ابزار