• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اتلاف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اتلاف‏ به معنای از بین بردن و نابود کردن می باشد و واژه یاد شده در فقه در مورد اتلاف مال دیگرى به كار رفته و از آن در باب‏هاى متعدّدى مانند حج، تجارت، اطعمه و اشربه، غصب و جز آن‏ها سخن گفته شده است كه بحث تفصیلى آن در قاعده اتلاف كه از قواعد مشهور فقهى است، خواهد آمد.




حكم اولی اتلاف مال دیگرى از جهت تكلیفى ، حرمت و از جهت وضعى ضمان است. مواردى به دلیل خاص از این حكم استثنا شده است. در پاره‏اى از این موارد، حرمت بدون ضمان ثابت است- مانند اتلاف صید و گیاه حرم براى محرم ؛ گرچه كفاره در آن دو ثابت است.
در برخى دیگر، برعكس است مانند خوردن مال دیگرى در حال اضطرار كه خورنده،ضامن قیمت آن است؛ بدون این كه مرتكب حرام شده باشد.

۱.۱ - استثنایات از ضمان و حرمت تلف


در مواردى نیز نه ضمان دارد و نه حرمت مانند اتلاف هیأت و شكل آلات لهو و قماری كه ملک غیراند و نیز موردى كه فردى به اكراه دیگرى، مال غیر را تلف كرده است، در این صورت، ضمان بر عهده مكرِه است نه مكرَه.



 
۱. جواهر الكلام ج۱۸، ص۲۸۸.    
۲. جواهر الکلام ج۳۶، ص۴۳۲-۴۳۷.    
۳. جواهر الکلام ج۲۲، ص۲۷.    
۴. جواهر الکلام ج۳۷، ص۵۷.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۴۴-۲۴۵.    



جعبه ابزار