• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آزمودن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



امتحان کردن و سنجیدن را آزمودن می‌گویند. آزمودن از راههای شناخت موضوعات دارای حکم شرعی است که فقیهان از آن به مناسبت در ابوابی مانند اجتهاد و تقلید، طهارت، تجارت، حجر، قضاء و دیات سخن گفته‏اند.




آنچه آزموده می‏شود یا کالا است یا حیوان و یا انسان.

۱.۱ - آزمودن کالا


آزمودن کالا، مانند چشیدن یا بوییدن کالایی که برای مزه یا بوی آن خریداری می‏شود.

۱.۲ - آزمودن حیوان


آزمودن حیوان، مانند سه روز دوشیدن برای تشخیص شیرده بودن حیوانی که به این عنوان خریداری شده است.

۱.۳ - موارد آزمودن انسان


موارد آزمودن انسان در مباحث گوناگون مطرح است که در ذیل بیان می‌شود.

۱.۳.۱ - آزمودن قاضی


آزمودن قاضی در مسائل علمی قضاوت، جهت به‏دست آوردن قوّه اجتهاد وی است.

۱.۳.۲ - آزمودن کودک


آزمودن کودک پس از بلوغ برای رفع ممنوعیّت تصرف وی در اموالش با اموری که بر زیرکی او در معامله و فریب نخوردن و پرهیز از اسراف دلالت می‏کند.

۱.۳.۳ - آزمودن مجنی عنه


در صورتی که جانی، مجنیّ علیه را در از بین رفتن قوّه شنوایی تکذیب کند، مجنیّ علیه هنگام غفلت با صدای بلند آزمایش می‏شود.

۱.۳.۴ - آزمودن در نسبت فرزندی


نسبت فرزندی یا نفی آن و همچنین زنا با آزمایشهای طبّی ثابت نمی‏شود.

۱.۳.۵ - آزمایش دارو بر بیمار


آزمایش دارو بر روی بیمار ـ خواه به روش دارو درمانی یا دارو نمایی ـ درصورتی که برای بیمار زیان داشته باشد یا موجب کندی روند بهبود وی گردد جایز نیست، حتّی اگر غرض، پیشرفت دانش پزشکی در زمینه کشف داروی جدید باشد. برخی با رضایت بیمار، آن را جایز دانسته‏اند. البتّه با نداشتن ضرر قابل اعتنا نزد عقلا، با اجازه بیمار بدون اشکال است.
[۷] استفتائات قوّه قضاییه، ص۱۳۲.
[۸] مجموعه آرای فقهی ـ قضایی در امور کیفری ج۱، ۲۶۳ـ۲۶۴.





 
۱. جواهر الکلام ج۲۲، ص۴۳۳.    
۲. جواهر الکلام ج۲۳، ص۲۶۷.    
۳. العروة الوثقی(تکملة) ج۲، ص۱۳.    
۴. جواهر الکلام ج۲۶، ص۵۱.    
۵. جواهر الکلام ج۴۳، ص۲۹۸.    
۶. صراط النجاة ج۱، ص۳۵۲.    
۷. استفتائات قوّه قضاییه، ص۱۳۲.
۸. مجموعه آرای فقهی ـ قضایی در امور کیفری ج۱، ۲۶۳ـ۲۶۴.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۳۷-۱۳۸.    



جعبه ابزار