اسارت (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسارت از اسر، به معنای محکم بستن چیزی با بند،
راندن، دستگیر شدن، دستگیری و بردگی
می‌باشد. در این مدخل از واژه‌های «اسیر» و مشتقات آن و همچنین جملاتی از قبیل «فشدوا الوثاق»، «ما ملکت ایمانهم» و «و خذوهم واحصروهم» استفاده شده است.
یکی از آثار اسارت
زن کافر در جنگ به دست
مسلمانان ، از اسباب به ملکیت درآمدن وی می باشد، همانگونه که در برخی
آیات قرآن به آن اشاره شده است: والمحصنـت من النسآء الا ماملکت‌ایمـنکم...
(برداشت مزبور براساس حدیثی از
امام علی علیه‌السّلام است که ملکیت در آیه را به سبب اسارت دانسته است.)
۱. جواز بهره گیری جنسی از زنان اسیر شده برای مالک وی: حرمت... •
والمحصنـت من النسآء الا ماملکت‌ایمـنکم.... (برداشت براساس حدیثی منقول از امام علی علیه‌السّلام در
تفسیر «ما ملکت ایمانکم» است.)
۲. اسارت زنان شوهردار کافر، سبب بطلان
عقد ازدواج آنان: حرمت... •
والمحصنـت من النسآء الا ماملکت‌ایمـنکم...
۳. حرمت اسیر گرفتن بر
پیامبران الهی پیش از غلبه بر دشمن: ما کان لنبی ان یکون له اسری حتی یثخن فی الارض...
فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق...
۴. جواز
فدیه گرفتن از اسیران
کافر در برابر آزاد ساختن آنان: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم...
فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد واما فداء...
۵. جواز اسیر گرفتن از
اهل کتاب ، در صورت جنگ با آنان: وانزل الذین ظـهروهم من اهل الکتـب من صیاصیهم وقذف فی قلوبهم الرعب فریقا تقتلون وتاسرون فریقا.
۶. وجوب اسیر گرفتن از کافران حربی، پس از سرکوبی آنان: فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق...
۷. عدم جواز اسیر گرفتن مشرکان در صورت
اسلام آوردن آنان: ... فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم وخذوهم و احصروهم... فان تابوا واقاموا الصلوة وءاتوا الزکوة فخلوا سبیلهم...
۸. وجوب قتل یا اسیر گرفتن مشرکان پیمان شکن پس از گذشت
ماه‌های حرام : براءة من الله ورسوله الی الذین عـهدتم من المشرکین•
الا الذین عاهدتم من المشرکین... •
فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم وخذوهم واحصروهم... فان تابوا واقاموا الصلوة وءاتوا الزکوة فخلوا سبیلهم...
۹. جواز آزادسازی اسیران بدون فدیه گرفتن از آنان: فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد...
۱۰. جواز آزادسازی اسیر با پرداخت فدیه در
بنی اسرائیل ، از جمله احکام کتاب آسمانی آنان (تورات): واذ اخذنا میثـق بنی اسرءیل... •
ثم انتم هـؤلاء تقتلون انفسکم وتخرجون فریقا منکم من دیـرهم تظـهرون علیهم بالاثم والعدون وان یاتوکم اسـری تفـدوهم وهو محرم علیکم اخراجهم افتؤمنون ببعض الکتـب وتکفرون ببعض.... (جمله «افتؤمنون ببعض الکتاب» دلالت دارد که آزادسازی اسیران، از احکام
تورات بوده است.)
۱۱. وجوب محکم بستن اسیران جنگی هنگامه نبرد: فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق...
۱۲. جواز
ازدواج با زنان اسیر کافر شوهردار، در صورت تملک آنان از سوی مسلمانان: حرمت علیکم امهاتکم... •
والمحصنـت من النسآء الا ماملکت‌ایمـنکم.... («ما ملکت ایمانکم» استثنا از زنان شوهردار است که ازدواج و
آمیزش با آنان حرمت دارد؛ بنابراین، زنان کافر اسیر شده در جنگ که به ملکیت مسلمانان درآمده‌اند، از حکم پیشین استثنا شده و آمیزش با آنان جایز است. این مطلب را حدیثی از امام علی علیه‌السّلام تایید می‌کند.)
۱۳. اسارت زنان شوهردار کافر، سبب بطلان عقد ازدواج آنان: حرمت علیکم امهاتکم... •
و المحصنـت من النسآء الا ماملکت‌ایمـنکم..
۱۴. ممنوعیت کشتن نیروهای دشمن پس از به اسارت درآوردن آنان: فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد واما فداء حتی تضع الحرب اوزارها ذلک ولو یشاء الله لانتصر منهم و لـکن لیبلوا بعضکم ببعض و الذین قتلوا فی سبیل الله فلن یضل اعمــلهم.
(«منا» و «فداء» در برابر «ضرب الرقاب» مطرح شده است که از مقابله آن‌ها استفاده می‌شود پس از اسارت، دیگر قتل در کار نیست.)
۱۵. اسیر گرفتن از
دشمن پیش از انهدام کامل آنان، امری ممنوع و ناروا: ما کان لنبی ان یکون له اسری حتی یثخن فی الارض...
فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد و اما فداء حتی تضع الحرب اوزارها...
۱۶. اسیر گرفتن از دشمن به قصد دستیابی به منافع مادی، امری ناپسند و مورد نکوهش
خداوند : ما کان لنبی ان یکون له اسری حتی یثخن فی الارض تریدون عرض الدنیا والله یرید الاخرة...
۱۷. ممنوعیت اسیر گرفتن از مشرکان در زمان معاهده ترک جنگ با مسلمانان: الا الذین عـهدتم من المشرکین ثم لم ینقصوکم شیـا و لم یظـهروا علیکم احدا فاتموا الیهم عهدهم الی مدتهم ان الله یحب المتقین•
فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین...
۱۸. اسیر گرفتن از مشرکان معاهد در ماه‌های حرام، امری ممنوع: فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین حیت وجدتموهم و خذوهم واحصروهم واقعدوا لهم کل مرصد فان تابوا و اقاموا الصلوة و ءاتوا الزکوة فخلوا سبیلهم ان الله غفور رحیم. (برداشت یاد شده بر این اساس است که مقصود از «اشهر حرم»، ماه‌های حرام معروف باشد؛ نه چهار ماهی که در
آیه دوم آمده است.)
احکام اسارت ،
اسیر ،
برخورد با اسیر ،
موجبات جواز اسارت .
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اسارت».
