امر اوّلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
امر اوّلی
امر ِ تعلق گرفته به موضوع، در فرض
علم و
اختیار مکلَّف است.
امر اولی، مقابل
امر ثانوی و
امر ظاهری بوده و به امری گفته می‌شود که به عنوانی از عناوین اولی تعلق گرفته است؛ به این بیان که امر، اولاً و بالذات و بدون در نظر گرفتن
جهل یا
شک مکلف نسبت به موضوع و نیز بدون در نظر گرفتن حالت
اضطرار ،
اکراه ،
تقیه و سایر عناوین ثانوی، به خود موضوع و عنوان تعلق گرفته است. به بیان دیگر، امر به نفس موضوع، در حالت علم مکلف به
موضوع و اختیار وی در انجام آن و عدم وجود مانع، تعلق گرفته است، مانند: امر به
وضو گرفتن برای نماز، که اگر
آب برای وضو یافت نشود و یا آب در دست رس باشد ولی برای
نمازگزار ضرر داشته باشد،
حکم اولی به
حکم ثانوی تبدیل می‌شود و
تیمم به عنوان حکم ثانوی بر مکلف،
واجب می‌گردد.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله « امر اوّلی ».
