• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تثلیث

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تثليث به معنی بخش كردن، سه دانستن، سه بار انجام دادن است.تثليث گاه به معناى سه بخش كردن چيزى است، مانند تثليث قربانى (که در قربانى استحبابى مستحب و در قربانى واجب - مانند قربانى حج تمتّع- اختلاف است) و تثليث اشياء برحسب احكام و از آن جمله است تثليث مصطلح در مسيحيت كه به معناى سه دانستن خداوند يكتا است (که شرک و کفر است) و گاه به سه بار انجام دادن عملى اطلاق مى‌گردد مانند تثليث مضمضه و ذكر ركوع و سجود (که در این مثال ها تثلیث مستحب است).




تثليث به معنی بخش كردن، سه دانستن، سه بار انجام دادن است.



تثليث گاه به معناى سه بخش كردن چيزى است، مانند تثليث قربانى و تثليث اشياء برحسب احكام و از آن جمله است تثليث مصطلح در مسيحيت كه به معناى سه دانستن خداوند يكتا است و گاه به سه بار انجام دادن عملى اطلاق مى‌گردد مانند تثليث مضمضه و ذكر ركوع و سجود. اين عنوان در فقه در بابهاى طهارت، صلات و حج به كار رفته است. در اصول فقه، مبحث اصول عملى نيز از تثليث اشياء بحث شده است.

۲.۱ - قسم اول


تثليث قسم اوّل‌ خود شامل سه بخش است:

۲.۱.۱ - تثليث قربانى


۱. تثليث قربانى: قسمت كردن قربانى استحبابى به سه بخش (براى خود، هديه به ديگران و صدقه به فقرا) مستحب است؛ ليكن در استحباب يا وجوب آن در قربانى واجب - مانند قربانى حج تمتّع- اختلاف مى‌باشد.
بنابر قول به استحباب تثليث، مصرف قربانى تنها در يكى از موارد سه‌گانه- مانند صدقه دادن همه آن به فقرا- جايز‌ است. بنابر قول به وجوب تثليث اگر بخشى را براى خود جدا نكند ضامن نيست هرچند گناه كرده است. همچنين -بنابر تصريح برخى- چنانچه قسمتى را براى هديه جدا نكند و در نتيجه تمامى قربانى را به فقرا بدهد، ضامن نيست. برخى در اين صورت احتمال ضمان داده‌اند. ليكن اگر سهم فقرا را جدا نكند برخى تصريح به ضمان كرده‌اند.
اختلاف در وجوب يا استحباب تثليث در صورتى است كه قربانى به سبب كفّاره يا نذر و مانند آن واجب نشده باشد وگرنه -بنابر مشهور- تثليث آن جايز نيست و همه قربانى بايد به فقرا داده شود.

۲.۱.۲ - ‌تثليث در الوهيّت


۲. تثليث در الوهيّت: تثليث مورد اعتقاد مسيحيان (اب، ابن و روح القدس) شرك و كفر است؛ زيرا مى‌گويند خداوند در عين وحدت و يگانگى، سه است و ذات يكتا را سه بخش كرده‌اند.

۲.۱.۳ - تثليث در اشياء


۳. تثليث در اشياء: از ديرباز اختلافى ميان اخباريان ( اخبارى) و اصوليان در حكم شبهه عمدى وجود دارد. اخباريان به استناد روايات متعدّدى كه اشياء را به سه دسته: حلال، حرام و مشتبه، تقسيم مى‌كند، در دستۀ سوم كه چيزى بين حلال و حرام، مشتبه است (شبهه تحريمى) احتياط را واجب دانسته‌اند؛ برخلاف مشهور اصوليان كه در اين صورت احتياط را واجب ندانسته و اصل برائت جارى كرده‌اند (اخبار تثليث).

۲.۲ - تثليث قسم دوم


نمونه‌هايى از اين نوع تثليث عبارت است از: وجوب تثليث در غسل ميّت ، استحباب تثليث در شستن اعضاى بدن در غسل و نيز استحباب تثليث مضمضه، استنشاق و ذكر ركوع و سجود.


 
۱. جواهر الكلام جلد۱۹ صفحه۲۱۸    
۲. جواهر الکلام جلد۱۹ صفحه۲۲۸    
۳. جواهر الكلام جلد۱۹ صفحه۲۱۶    
۴. جواهر الکلام جلد۱۹ صفحه۱۵۷ تا۱۶۱    
۵. جواهر الكلام جلد۱۹ صفحه۱۶۰ تا۱۶۱    
۶. جواهر الكلام جلد۱۹ صفحه۱۶۲    
۷. جواهر الكلام جلد۱۹ صفحه۲۱۱ تا۲۱۵    
۸. روض الجنان، ط قدیم،صفحه۱۶۳    
۹. مصباح الاصول جلد۱ صفحه۲۹۹    
۱۰. فرائد الاصول جلد۲ صفحه۲۰    
۱۱. الحبل المتین صفحه۶۰    
۱۲. روض الجنان صفحه۵۶    
۱۳. جواهر الكلام جلد۲ صفحه۳۳۶ تا۳۳۷    
۱۴. جواهر الكلام جلد۱۰ صفحه۱۰۹    
۱۵. جواهر الكلام جلد۱۰ صفحه۱۷۷    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۳۴۷-۳۴۸.    




جعبه ابزار