اهل‌بیت ترکیبی اضافی از «اهل» و «بیت» وفارسی شده «اهل‌البیت» و برگرفته از قرآن‌کریم است.
«اهل الرجل» در عرفولغت به معنای خانوادهو اعضای منزل مرد مانند همسر، فرزند، داماد، خدمتکارو کسانی است که با وی زندگی می‌کنند. «بیت» نیز به معنای جای بیتوته و سکونت است و هرکس از خاندان و عائله در خانه با صاحب خانه به سبب، نسب یا دین پیوند داشته باشد، «اهل‌بیت» وی نامیده می‌شود.
گاهی نیز با قرینه به افراد خاصی از خاندان اطلاق گردیده است، چنان‌که قرآن درباره فرزندنوح می‌فرماید: «اِنَّهُ لَیسَ مِن اَهلِکَ اِنَّهُ عَمَلٌ غَیرُ صــلِح»؛
در داستانموسی، آنگاه که وی نوزاد بود وخواهرش به خاندان فرعون گفت: آیا شما را بر خانواده‌ای راهنمایی کنم که برای شما از وی سرپرستی کنند: «هَل اَدُلُّکُم عَلی اَهلِبَیت یَکفُلونَهُ لَکُم».
در داستان ابراهیم، آنگاه که همسرش از بشارتملائکه به شگفتی آمد وفرشتگان به او گفتند: رحمت خداوبرکات او بر شما خاندان باد: «رَحمَتُ اللّهِ و بَرَکـتُهُ عَلَیکُم اَهلَالبَیتِ».
در آنجا که با ضمیرهایمؤنث توصیه‌هایی به همسران پیامبر شده و یکباره در خطاب به پیامبر از اهلبیتی سخن می‌گوید که با ضمیر مذکر از آنان یاد شده است: «اِنَّما یُریدُ اللّهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اَهلَالبَیتِ ویُطَهِّرَکُم تَطهیرا».
آنان را کشتی نجاتامت قرار داده است، روشن می‌شود که پیوند میان قرآنواهلبیت(علیهم السلام)ناگسستنی وپیروی از آنان و بهره‌گیری از دانشهای بی‌پایانشان ضروری، بلکه نقش آنان در تبیینوتفسیرمعارف قرآن حیاتی است، چنان که در ذیل حدیث ثقلین آمده است: «ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا أبداً = اگر به کتاب خداوعترت او چنگ بزنید هرگز گمراه نخواهید شد»، در نتیجه وجود اهل‌بیت در کنار قرآن به معنای گرامی داشتن آنان و چنگ زدن به ریسمان و گرفتن راهنمایی از آنان است.
