• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حماد بن اسامه کوفی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حَمّاد بن اُسامَة، بن زید قُرَشی، محدّث و حافظ کوفی در قرن دوم می‌باشد.




کنیه‌اش ابواُسامه و از موالی بنی‌هاشم (عباسیان) بود.
[۲] ايوسف‌بن عبدالرحمان ايوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۱۸.




به نوشته ذهبی
[۳] محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، ص۲۷۷.
، حماد در حدود ۱۲۰ به‌دنیا آمد.
این سخن براساس گفته ابن‌سعد است که حماد را در هنگام وفات، هشتاد ساله ذكر كرده است.



باتوجه به شهرت حماد به کوفی و اغلب مشایخ وى كه محدّثان كوفى بودند.
[۵] ايوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۱۸ـ۲۲۰.
، وى احتمالا در کوفه پرورش يافته، چنان‌كه سفیان ثوری او را عاقل‌ترین جوان اهل كوفه خوانده است
[۶] يوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۲۳.




وى از محدّثان مشهورى چون ابواسحاق ابراهیم‌بن محمد فَزاری، سلیمان‌بن مهران مشهور به اَعْمَش، سفيان ثورى و هشام‌بن عروة بن زبیر حدیث نقل كرده است.
[۷] يوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۱۸ـ۲۲۰.




از او كسانى چون احمدبن محمدبن حنبل، علیبن اسحاق مدینی، محمدبن ادریس شافعی، نصربن علی جهضمی و یحیی‌بن معین حديث نقل كرده‌اند.
[۸] يوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۲۰ـ۲۲۱.




ابن‌سعد گفته كه حماد احاديث فراوانى روايت كرده است. او حماد را به تدلیس در حديث متهم كرده، اما ابن ابی‌حاتم
[۱۰] ابن‌ابى‌حاتم، كتاب الجرح و التعديل، ج۳، ص۱۳۲ـ۱۳۳
، از قول احمدبن حنبل، حماد را يكى از اَثباتِ نقل حدیث خوانده كه هرگز خطا نمى‌كرده و او را به کتابت درست و روایت صحیح احاديث ستوده است.



ابن‌حِبّان
[۱۱] ابن‌حِبّان، كتاب الثقات، ج۶، ص۲۲۲.
به روايت محدّثان عراقی و خراسانی از حماد اشاره كرده است. ذهبى
[۱۲] محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، ص۲۷۸.
او را فردى آگاه به اخبار و وقايع کوفه معرفى كرده است. حماد به زهد و عبادت مشهور بود و از وى به عنوان يكى از زهاد زمانش ياد شده است
[۱۳] ايوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۲۳.




وى در شوال ۲۰۱ درگذشت و بر جنازه او، محمدبن اسماعیل‌بن علیبن عبیداللّه‌بن عباس هاشمی، به دليل سن زياد و جايگاهش، هرچند در آن هنگام والی کوفه نبود، نماز گزارد .



نام حماد در سلسله سند روایات كتابهاى شش‌گانه و ديگر آثار حدیثی اهل سنت آمده است
[۱۵] محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، ص۲۷۹.




ابن‌ابی‌حاتم، کتاب الجرح و التعدیل، حيدرآباد، دكن ۱۳۷۱ـ ۱۳۷۳/ ۱۹۵۲ـ۱۹۵۳، چاپ افست بیروت.
ابن‌حِبّان، کتاب الثقات، حيدرآباد، دكن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳، چاپ افست بيروت.
ابن‌سعد، الطبقات الکبری ( بيروت).
محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، چاپ‌ شعیب‌ أرنؤوط‌ و كامل‌ خرّاط‌، بیروت‌ ۱۴۰۲/ ۱۹۸۲.
یوسف‌بن عبدالرحمان ایوسف‌بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب‌الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بيروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.


 
۱. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۴۳۹۵.    
۲. ايوسف‌بن عبدالرحمان ايوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۱۸.
۳. محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، ص۲۷۷.
۴. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۵.    
۵. ايوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۱۸ـ۲۲۰.
۶. يوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۲۳.
۷. يوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۱۸ـ۲۲۰.
۸. يوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۲۰ـ۲۲۱.
۹. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۴۳۹۵.    
۱۰. ابن‌ابى‌حاتم، كتاب الجرح و التعديل، ج۳، ص۱۳۲ـ۱۳۳
۱۱. ابن‌حِبّان، كتاب الثقات، ج۶، ص۲۲۲.
۱۲. محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، ص۲۷۸.
۱۳. ايوسف‌بن عبدالرحمان مِزّى، تهذيب‌الكمال فى اسماء الرجال، ج۷، ص۲۲۳.
۱۴. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۵.    
۱۵. محمدبن‌ احمد محمدبن‌ احمد ذهبی‌، سیراعلام‌ النُّبلاء، ج۹، ص۲۷۹.




دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، مقاله شماره۶۴۹۱.    




جعبه ابزار