• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حنوط

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کافور، که به بدن میت مالیده می‏شود. از آن در باب طهارت سخن گفته‏اند.




حنوط در لغت به هر مادّه خوش بویی گفته می‏شود که بدن یا کفن میت را بدان معطر کنند، لیکن در کلمات فقها تنها درباره کافور به کار رفته که به مواضعی از بدن میت مالیده می‏شود.
مالیدن کافور به بدن میت را «تحنیط» گویند.
[۲] مجمع البحرین ج۴، ص۲۴۳.
[۳] مستمسک العروة ج۴، ص۱۸۵.




مالیدن کافور به بدن میت مسلمان واجب است،
[۶] مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۰.
جز میت محرم که- به جهت حرمت موادّ خوش بو بر محرم- جایز نیست. البتّه زن در عده وفات و معتکف به رغم حرمت بوی خوش بر آنان، در این حکم ملحق به محرم نیستند و تحنیط آنان واجب است.
در اینکه تحنیط قبل از کفن کردن میت انجام می‏شود یا بعد از کفن کردن وی یا پس از پوشاندن لنگ و قبل از پوشاندن پیراهن و یا همه صورتهای فوق جایز است، هر چند بهتر آن است که تحنیط قبل از تکفین باشد، اختلاف است.
اگر کافور یافت نشود، میت بدون تحنیط دفن می‏گردد؛ هرچند خوش‏بو کردن بدن وی با ذریره جایز است؛ لیکن حنوط به شمار نمی‏رود. در کراهت یا حرمت خوش بو کردن میت به غیر ذریره و کافور اختلاف است. مخلوط کردن کافور با ذریره در حنوط جایز است.
[۱۰] مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۵-۱۹۷.

در صورت کم بودن کافور و دوران امر بین استفاده آن در غسل میت یا تحنیط، غسل مقدّم است، و بین تحنیط پیشانی و سایر مواضع، پیشانی مقدّم است.
[۱۳] مستمسک العروة ج۴، ص۲۰۰.




در اینکه واجب، مالیدن کافور به مواضعی از بدن میت است یا صرف نهادن و تماس آن با مواضع واجب، و مسح (مالیدن) مستحب می‏باشد، اختلاف است.



مواضع واجب حنوط، مواضع هفت گانه سجده است، یعنی‏ پیشانی، کف دو دست، دو زانو و نوک انگشتان شصت پاها و بنابر قول برخی، نوک بینی.
[۱۷] منتهی المطلب ج۷، ص۲۲۹.
برخی، تحنیط نوک بینی را مستحب دانسته‏اند. چنان که برخی، تحنیط زیر بغل، گودی گلو، زیر زانو، مفاصل، کف پاها، پشت دستها و هر موضعی از بدن را که عرق می‏کند و بوی بد می‏دهد مستحب دانسته‏اند.
[۲۰] مستمسک العروة ج۴، ص۱۸۶-۱۹۰.

مستحب است حنوط اضافی بر سینه میت نهاده شود.
[۲۲] مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۸.
داخل کردن کافور در چشم، گوش و بینی میت مکروه است.
[۲۴] مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۷.




مقدار واجب حنوط بنابر قول مشهور متأخران مسمّای آن است. قول مقابل مشهور، وجوب یک درهم، به معنای عدم کفایت کمتر از آن است.
بنابر قول مشهور مبنی بر کفایت مسمَّا، مستحب است مقدار کافور از یک درهم یا بنابر قول دیگر، از یک مثقال کمتر نباشد و افضل، چهار درهم یا بنابر قولی چهار مثقال و افضل از آن سیزده و یک سوم درهم است.



آمیختن حنوط با تربت امام حسین علیه السّلام مستحب است، لیکن نباید به مواضع منافی با احترام مالیده شود.
[۲۸] مستمسک‏العروة ج۴، ص۱۹۹.

نیز بنابر تصریح بعضی، مستحب است تحنیط از پیشانی آغاز گردد.
ظاهر کلام برخی وجوب آن است.
[۳۰] مستمسک‏العروة ج۴، ص۱۹۹.
[۳۱] مصباح الهدی‏ ج۶، ص۲۵۱.



 
۱. لسان العرب ج۷، ص۲۷۸.    
۲. مجمع البحرین ج۴، ص۲۴۳.
۳. مستمسک العروة ج۴، ص۱۸۵.
۴. جامع المقاصد ج۱، ص۳۵۸.    
۵. جواهر الکلام ج۴، ص۱۷۶.    
۶. مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۰.
۷. جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۲-۱۸۴.    
۸. جواهر الکلام ج۱۸، ص۴۲۱.    
۹. جواهر الکلام ج۴، ص۱۷۵-۱۷۶.    
۱۰. مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۵-۱۹۷.
۱۱. جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۸-۱۹۰.    
۱۲. العروة الوثقی ج۲، ص۸۲-۸۳.    
۱۳. مستمسک العروة ج۴، ص۲۰۰.
۱۴. جواهر الکلام ج۴، ص۱۷۷.    
۱۵. المقنعة ص۷۸.    
۱۶. المهذب ج۱، ص۶۱-۶۲.    
۱۷. منتهی المطلب ج۷، ص۲۲۹.
۱۸. جواهر الکلام ج۴، ص۱۷۹-۱۸۰.    
۱۹. العروة الوثقی ج۲، ص۷۹-۸۰.    
۲۰. مستمسک العروة ج۴، ص۱۸۶-۱۹۰.
۲۱. جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۰-۱۸۱.    
۲۲. مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۸.
۲۳. العروة الوثقی ج۲، ص۸۲.    
۲۴. مستمسک العروة ج۴، ص۱۹۷.
۲۵. جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۱.    
۲۶. جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۴-۱۸۷.    
۲۷. العروةالوثقی‌ ج۲، ص۸۲.    
۲۸. مستمسک‏العروة ج۴، ص۱۹۹.
۲۹. العروةالوثقی‌ ج۲، ص۸۲.    
۳۰. مستمسک‏العروة ج۴، ص۱۹۹.
۳۱. مصباح الهدی‏ ج۶، ص۲۵۱.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۳۸۱-۳۸۲.    



جعبه ابزار