• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکمت احکام2

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حکمت احکام به مصالح جعل احکام شرعی اطلاق می‌شود.



حکمت احکام، مقابل علل احکام بوده و مراد از آن، مصالح و یا مفاسدی است که در بیشتر جاها حکمی بر آن مترتب می‌گردد، هر چند امکان دارد در مواردی نیز همراه حکم نباشد، مانند: حکمت نگه داشتن عِدّه در طلاق که عبارت است از عدم اختلاط میاه (نطفه‌ها)؛ ولی در جایی هم که اطمینان وجود دارد که اختلاط میاه پیش نمی‌آید نگه داشتن عده واجب است.


در بعضی از اسناد، حکمت احکام و علل احکام، مترادف فلسفه احکام گرفته شده و هر دو به معنای علت غایی تشریع حکم تفسیر شده است.


علت حکم ، همان علت مجعول است که هر جا باشد مجعول هم هست و هر جا نباشد مجعول محقق نمی‌شود؛ اما حکمت حکم، علت جعل حکم است نه علت مجعول و به همین دلیل ممکن است حکمت حکم باشد اما مجعول نباشد.
[۲] نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۴۹۶.



۱. ملاکات مطهری، مرتضی، آشنایی با علوم اسلامی، ج۳، ص (۵۲-۵۱).    
۲. نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۴۹۶.



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «حکمت احکام»



جعبه ابزار