• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شب زفاف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شب زفاف شب اول عروسی یا اوّلین شبی است که یک دختر و پسر، تغییر کیفیتی و کمّیتی در زندگی خود می‌دهند و با انجام آداب عروسی و زناشویی، نام شوهر و همسر ـ عروس و داماد ـ را بر خود می‌نهند، و زندگی جدید را با همتای خود آغاز می‌کنند.



قدرت تکوینی زفاف به گونه‌ای است که با توجّه به جاذبه وانهاده در ضمیر انسان، در وهله اول مستحب شمرده می‌شود، و با احتمال آلودگی به گناه، واجب به حساب می‌آید. از این رو ازدواج از سنّت نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است و ایشان فرموند: «ازدواج از سنّت من است و هر کس از سنّت من سرپیچی کند، از من نیست»
[۱] پاک نژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان سازی، قم، انتشارات اخلاق، چاپ حافظ، ۱۳۷۶، جدوم، ص۸۷ تا ۹۲.



برا شب زفاف آدابی ذکر شده است:
[۲] اشتهاردی، محمّد مهدی، ازدواج آسان، قم، انتشارات نبوی، چاپ اول، ۱۳۷۱، ص۲۴۱- ۲۵۰.


۲.۱ - دعا کردن

از آداب مستحبّی شب زفاف، نماز و دعا است. این شب یکی از اوقاتی است که دعا و طلب حاجتی در آن، پیش از انجام اعمال زناشویی مستجاب است. امام باقر (علیه‌السّلام) می‌فرماید: «هنگامی که عروس را نزد تو آوردند، خودت وضو بگیر و به او نیز بگو وضو بگیرد، دو رکعت نماز بخوان، و به او نیز بگو که دو رکعت نماز مستحبی بخواند، سپس حمد و ثنای پروردگار عالم را انجام بده و صلوات بر محمّد و آلش بفرست، آن گاه دعا کن و به حاضرین بگو «آمین» بگویند و این دعا را بخوان:
«اَللّهُمَّ ارزقنی اُلفَها و وُدَّها وَ رِضاها، وَ ارضِنی بِها، و اجمَع بَینَنا بِاَحسَنِ اجتماعٍ وَ انس وَ ائتِلافٍ، فَاِنَّکَ تُحِبُّ الحَلالَ وَ تُکرِهُ الحرامَ؛ خدایا، دوستی و محبّت و خوشنودی او را روزی من گردان، و مرا به او خشنود ساز و بین ما و او به پیوند نیک و صمیمانه جمع کن، چرا که تو حلال را دوست داری و حرام را ناپسند می‌دانی».
هم‌چنین از ایشان نقل شده است که: هنگامی که خواستی با همسرت همبستر شوی، متوجّه خدا باش و بگو: «اَللّهُمَّ ارزُقنی وَلَداً وَاجعَلهُ تَقیا زَکیاً لَیسَ فی خَلقِهِ زیادَةٌ وَلا نُقصانٌ واجعَل عاقِبَتهُ اِلی خیر؛ خدایا فرزندی به من عطا فرما، و او را پرهیزگار و پاک گردان، جسمش را کامل و موزون قرار بده، و عاقبت امرش را ختم به خیر بفرما»

۲.۲ - اجتناب از شرکت شیطان در نطفه

در شب زفاف و یا هر وقت دیگر که همسران می‌خواهند با هم همبستر شوند، «بسم الله» بگویند، و مراقب باشند که در آن هنگام از هرگونه گناه دور باشند، حتّی فکر گناه نکنند، تا شیطان در نطفه آنان شریک نشود؛ زیرا نطفه پایة اوّل ساختار فرزند آینده را تشکیل می‌دهد. امام صادق (علیه‌السّلام) دستور فرموده‌اند که هنگام همبستر شدن گفته شود:
«اَعوذَُ بِالله السَمیع العَلیم مِنَ الشّیطانِ الرَّجیم؛ پناه می‌برم از خدای شنوا و دانا، از شیطان رانده از درگاه خدا».
[۵] حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، نشر اسلامیه، ج۱۴، ص۹۷.


۲.۳ - آمیزش در محیط سر پوشیده

در شب زفاف در محیطی سرپوشیده باید انجام گیرد، و نیز لازم است مسائل خصوصی و اسراری که در این رابطه وجود دارد، برای کسی نقل نشود، و با این کار حریم حیاء و عفّت و غیرت اسلامی را حفظ کنند.
[۶] پاک‌نژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان‌سازی، قم، انتشارات اخلاق، چاپ حافظ، ۱۳۷۶، جدوم، ج۲، ص۸۱ـ ۷۳

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند: «سوگند به آن کسی که جانم در دست اوست، اگر مردی با همسرش در خانه‌ای همبستر شود و کودکی آن‌ها را بنگرد و سخن و صدای نفس آن‌ها را بشنود، آن کودک هرگز رستگار نخواهد شد، اگر پسر باشد، زناکار می‌شود و اگر دختر باشد، آلوده دامن می‌گردد.»
هر کدام از همسران، دستمال جداگانه‌ای داشته باشند و اگر دستمال آنها یکی باشد، موجب دشمنی و سپس جدایی و طلاق خواهد شد.
===آماده‌سازی حجله==
بهتر است یک اتاق مناسب، راحت و آرامش‌بخش، در یک مکان آرام و به‌دور از هرگونه دغدغه و اضطراب آماده شود تا عروس و داماد از هر نظر راحت و آسوده باشند.

۲.۴ - آماده‌سازی عروس

دختران معمولاً به دلیل شنیدن خاطرات دوستان و اطرافیانش، از این شب و خطرات احتمالی آن درباره پرده‌ بکارت ترس و اضطراب دارند، که اولاً خود آن‌ها باید با افزایش آگاهی خود، اضطراب را دور کنند، و ثانیاً پسران باید رعایت حال آنان را بکنند و با آماده‌سازی و به تدریج اقدام نمایند.

۲.۵ - کسب اطلاعات جنسی

پسر و دختر باید قبل از شب زفاف اطلاعات لازم را در مورد امور جنسی لازم، البته از راه صحیح و مشروع آن را کسب کنند تا آن شب مشکلی پیش نیاید.


توصیه‌های پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به حضرت علی (علیه‌السّلام): هنگامی که عروس به خانه تو وارد شد:
۱. کفش‌های او را در آور، تا بنشیند.
۲. پاهای او را بشوی.
۳. از آن آب، از در خانه تا انتهای آن بپاش (چنین کاری موجب رفع و دفع انواع فقر شده و باعث نزول برکت‌های بسیار خواهد شد.)
۴. تا هفت روز، عروس را از خوردن شیر، سرکه، گشنیز و سیب ترش منع کن (زیرا رحم زن بر اثر خوردن این چهار غذا، سرد شده برای باروری آماده نمی‌شود.)
۵. در آغاز و وسط و آخر ماه (قمری) آمیزش نکن.
۶. بعد از ظهر آمیزش نکن.
۷. هنگام آمیزش سخن نگو.
۸. هنگام آمیزش به فکر زن دیگری نباش.
۹. شب عید فطر و قربان آمیزش نکن.
۱۰. آمیزش در شب دوشنبه و آغاز شب سه شنبه و شب پنجشنبه و هنگام ظهر و پنج شنبه و هم چنین شب جمعه و بعد از ظهر جمعه خوب است.
[۷] انصاریان، حسین، نظام خانواده در اسلام، نشر‌ام ابیها، ص۲۰۶.
[۸] مجلسی، محمدباقر، حلیة المتقین، ص۱۲۵.
[۹] اشتهاردی، محمّد مهدی، ازدواج آسان، قم، انتشارات نبوی، چاپ اول، ۱۳۷۱، ص۲۴۵.
[۱۰] پاک‌نژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان‌سازی، قم، انتشارات اخلاق، چاپ حافظ، ۱۳۷۶، ج دوم، ص۷۳ تا ۸۲.

۱۱. بدون وضو آمیزش نکن.
دستورات فوق اوامر ارشادی است یعنی بهتر است که این‌گونه عمل شود. و جنبه وجوبی ندارد. در برخی از آن‌ها توجه به انعقاد نطفه است یعنی اگر نطفه‌ای در آن شرایط منعقد شود می‌تواند زمینه‌ساز مشکلاتی باشد.


۱. پاک نژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان سازی، قم، انتشارات اخلاق، چاپ حافظ، ۱۳۷۶، جدوم، ص۸۷ تا ۹۲.
۲. اشتهاردی، محمّد مهدی، ازدواج آسان، قم، انتشارات نبوی، چاپ اول، ۱۳۷۱، ص۲۴۱- ۲۵۰.
۳. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، نشر اسلامیه، ج۱۴، ص۸۱.    
۴. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، نشر اسلامیه، ج۱۴، ص۸۲.    
۵. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، نشر اسلامیه، ج۱۴، ص۹۷.
۶. پاک‌نژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان‌سازی، قم، انتشارات اخلاق، چاپ حافظ، ۱۳۷۶، جدوم، ج۲، ص۸۱ـ ۷۳
۷. انصاریان، حسین، نظام خانواده در اسلام، نشر‌ام ابیها، ص۲۰۶.
۸. مجلسی، محمدباقر، حلیة المتقین، ص۱۲۵.
۹. اشتهاردی، محمّد مهدی، ازدواج آسان، قم، انتشارات نبوی، چاپ اول، ۱۳۷۱، ص۲۴۵.
۱۰. پاک‌نژاد، سید رضا، ازدواج مکتب انسان‌سازی، قم، انتشارات اخلاق، چاپ حافظ، ۱۳۷۶، ج دوم، ص۷۳ تا ۸۲.



سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «شب زفاف»، تاریخ بازیابی۹۵/۸/۱۱.    



جعبه ابزار