• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عقیم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عقیم، مرد ناتوان از بارور کردن تخمک زن و زن نازا را گویند.
[۱] مجمع البحرین، واژه «عقم».




از احکام مرتبط با آن در بابهای نکاح و دیات سخن گفته‌اند.

۱.۱ - در نکاح

ازدواج با زن نازا مکروه است.
[۳] جامع عباسی، ص۲۶۱.

به تصریح برخی، عقیم کردن خود برای همیشه با عمل جراحی یا استفاده از دارو و مانند آن حرام است.
[۴] منیة السائل، ص۱۲۱.

برخی نیز در صورتی که جنایت بر نفس به شمار نیاید، آن را جایز دانسته‌اند.
به قول مشهور ، عزل از همسر آزاد در صورت عدم رضایت وی، مکروه است؛ لیکن اگر زن عقیم باشد کراهت ندارد.
[۸] جامع عباسی، ص۲۶۸.

عقیم بودن مرد یا زن، از عیوب مجوز برهم زدن عقد ازدواج به شمار نمی‌رود؛ لیکن چنانچه در عقد، عقیم نبودن مرد یا زن شرط گردد و پس از عقد معلوم شود که وی عقیم است، طرف دیگر می‌تواند عقد را برهم زند؛
[۱۱] مهذب الاحکام، ج۲۵، ص۱۴۳.

لیکن برخی به دلیل عدم حصول علم به عقیم بودن با شواهد و قراین عادی و پزشکی و احتمال بارور کردن مرد یا بارور شدن زن در آینده ، چنین شرطی را مجوز فسخ عقد ندانسته‌اند.
در صورتی که مرد یا زن علم به عقیم بودن خود داشته باشد، لازم نیست هنگام خواستگاری برای عقد آن را به خانواده عروس یا داماد اعلام کند، مگر آنکه از او در این خصوص سؤال کنند که واجب است حقیقت را بگوید.

۱.۲ - در دیات

به قول برخی، چنانچه مرد یا زنی بر اثر جنایت عقیم شود، دیه کامل بر عهده جانی می‌آید.
[۱۷] مفتاح الکرامة، ج۲۱، ص۳۵۹-۳۶۰.
برخی حکومت را ثابت دانسته‌اند.


۱. مجمع البحرین، واژه «عقم».
۲. الجامع للشرائع، ص۴۳۱.    
۳. جامع عباسی، ص۲۶۱.
۴. منیة السائل، ص۱۲۱.
۵. مجمع المسائل، ج۳، ص۲۱۵.    
۶. صراط النجاة، ج۱، ص۳۶۰.    
۷. مختلف الشیعة، ج۷، ص۹۴.    
۸. جامع عباسی، ص۲۶۸.
۹. جامع المقاصد، ج۱۳، ص۲۳۴.    
۱۰. جواهر الکلام، ج۳۰، ص۳۸۳.    
۱۱. مهذب الاحکام، ج۲۵، ص۱۴۳.
۱۲. قواعد الاحکام، ج۳، ص۷۱.    
۱۳. جامع المقاصد، ج۱۳، ص۳۱۵-۳۱۷.    
۱۴. کشف اللثام، ج۷، ص۳۹۴.    
۱۵. ارشاد السائل، ص۱۰۳-۱۰۴.    
۱۶. تحریر الاحکام، ج۵، ص۶۱۳.    
۱۷. مفتاح الکرامة، ج۲۱، ص۳۵۹-۳۶۰.
۱۸. تحریر الوسیلة، ج۲، ص۵۹۲.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام، ج۵، ص۴۴۴، برگرفته از مقاله «عقیم».    



جعبه ابزار