مصادیق اضطرار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مصادیق
اضطرار فراوان است که در این
مقاله به آن‌ها اشاره می‌شود.
مبحث اضطرار در
منابع فقهی بیش‌تر در باب «
اطعمه و اشربه » و گاه در ابواب دیگر فقهی مطرح شده است؛ مانند:
آنگاه که کافران، مسلمانانِ
اسیر را سپر خویش قرار دهند، جز کشتن آنان برای غلبه بر کافران راهی نیست.
هنگامی که
وضو و
غسل ضرر قابل توجّه داشته یا حفظ
آب برای رفع تشنگی ضروری باشد نوبت به
تیمّم می‌رسد.
در موردی که انسان ناچار شود باید با اشاره
رکوع و
سجود کند.
آنجا که
مادر بر
جنین یا
فرزند شیرخوار خود بترسد
روزه بر او
واجب نیست.
در مورد ارتکاب اضطراری برخی محرّمات احرام و وقوف اضطراری
عرفه و
مشعر احکام خاصی در مناسک
حجّ آمده است.
آنگاه که حیوان را از
ترس تلف شدن نتوان
نحر یا
ذبح کرد تذکیه‌اش
مجروح کردن آن است؛
همچنین در علم اصول این موضوع در باب اِجزای مأمورٌ به اضطراری از اختیاری
بحث شده‌است.
واژه اضطرار و مشتقات آن، ۸ بار در
قرآن ذکر‌شده که به جز دو مورد،
به اصطلاح فقهی اشاره دارد.
الاستبصار فیما اختلف من الاخبار؛ البحر الرائق شرح کنز الدقائق؛ البرهان فی تفسیر القرآن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ ترمینولوژی حقوق؛ التعاریف؛ تفسیر‌العیاشی؛ التفسیر الکبیر؛ تفسیر کنزالدقائق و بحر‌الغرائب؛ تفسیر نورالثقلین؛ جامع البیان عن تأویل آی‌القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام؛ حاشیة المکاسب؛ الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره؛ شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام؛ ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل؛ العروة‌الوثقی؛ قواعد الاحکام؛ کتاب الخلاف؛ الکافی، حلبی؛ الکافی، کلینی؛ کتاب البیع، مصطفی خمینی؛ کتاب‌البیع، قدیری؛ الکشاف؛ لسان العرب؛ مدارک الاحکام فی شرح شرائع‌الاسلام؛ مصباح الفقاهه، خویی؛ مصطلحات الفقه و معظم عناوینه الموضوعیه؛ مفردات الفاظ القرآن؛ مقالات‌الاصولیین؛ المقنعه؛ المکاسب؛ منتهی‌المطلب؛ من‌لا‌یحضره الفقیه؛ منهاج‌الصالحین، حکیم؛ منیة‌الطالب فی شرح المکاسب؛ مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ نظریة‌الضروره؛ نهایة‌الافکار فی مباحث الالفاظ؛ النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی؛ وسائل الشیعه.
دائرة‌المعارف قرآن کریم، برگرفته شده از مقاله «اضطرار».
