کاظم مدیرشانه چی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به بررسی زندگانی مرحوم آیت درایت کاظم مدیرشانه چی، متوفای ۱۴۲۳ هـ. ق، خواهیم پرداخت.
استاد کاظم مدیر شانه چی در
سال ۱۳۰۶ ش. در شهر مقدس
مشهد،
چشم به
جهان گشود و در خانواده مذهبی رشد کرد.
پدر وی از بازرگانان مشهد به شمار می‌رفت و مادرش از خانواده‌ای روحانی بود.
از کودکی توسط پدر به مدرسه‌های جدید سپرده شد و دوره‌های دبستان و دبیرستان را در آن شهر به پایان برد و سپس به تحصیل
علوم دینی روی آورد. در سال ۱۳۲۶ش. که مصادف با سرآغاز تحولات جدید در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی کشور بود، او در مدارس دینی مشهد مشغول به تحصیل شد. استاد مدیر شانه چی خود می‌گوید:
«در آن وقت مدارس علوم دینی و حوزه روحانیت تعطیل شده بود و فقط در مشهد دو مدرسه بود یکی به نام مدرسه سلیمان خان که چند نفر از آقایان علما در آنجا تردد داشتند و دیگر مدرسه خیرات خان که در این مدرسه به تحصیل
ادبیات عرب پرداختم.»
وی دروس ادبیات چون مطول را پیش
ادیب نیشابوری و محقق هروی فراگرفت و در نزد استاد میرزا احمد مدرس یزدی
کتاب قوانین و
شرح لمعه را خواند و در نزد استاد حاج شیخ
هاشم قزوینی که از اساتید معروف
حوزه علمیه مشهد به شمار می‌رفت،
رسایل،
مکاسب و
کفایه را فراگرفت.
آقای مدیر شانه چی دروس ذیل را از محضر علمای حوزه علمیه مشهد فراگرفته است از قبیل آیات بزرگوار:
۱ ـ ادبیات ادیب نیشابوری و محقق هروی.
۲ ـ قوانین و شرح لمعه میرزا احمد مدرس یزدی و آیة الله
حسینعلی مروارید.
۳ ـ مکاسب، رسایل و کفایه شیخ هاشم قزوینی.
۴ ـ خارج اصول شیخ مجتبی قزوینی و میرزا احمد خراسانی (
فرزند آخوند خراسانی).
۵ ـ خارج فقه سید یونس اردبیلی و
سید محمدهادی میلانی.
۶ ـ
فلسفه شیخ مجتبی قزوینی (شرح اشارات، شرح هدایه و بخشی از اسفار)، شیخ سیف الله ایسی میانجی و شرح قیصری بر فصوص را نزد استاد مهدی الهی قمشه‌ای فراگرفت.
استاد شانه چی، پس از سی سال تلاش در مسیر دانش، به منزلت والای علمی نایل گردید و خود یکی از اساتید حوزه علمیه مشهد شد. وی در حوزه علمیه مشهد که مدیریت و ریاست آن با آیة الله میلانی بود، یکی از افراد مورد توجه آیة الله میلانی قرار گرفت و در ادبیات،
فقه و
اصول به تدریس مشغول شد و در سال ۱۳۳۷ش. با تاسیس دانشکده الهیات ـ که در تاسیس و شکل گیری آن از استاد نیز
دعوت شده بود ـ علاوه بر تدریس علوم دینی برای طلاب، در دانشکده نیز برای دانشجویان رشته الهیات، سالیان متمادی به تدریس
حدیث و
درایه پرداخت. او می‌گوید:
«در سال ۱۳۳۷ش. دانشکده الهیات در مشهد افتتاح شد مرحوم دکتر فیاض که جزو فضلای اسبق حوزه علمیه مشهد و در ادبیات فارسی و عربی صاحب نظر و کم نظیر بود، برای این مهم ماموریت یافت. ایشان شنیده بودند که می‌شود از بعضی مدرسین حوزه برای به راه انداختن دانشکده استفاده کرد، به دنبال این
فکر به سراغ بنده و چند نفر از دوستانمان آمدند و برای تدریس در دانشکده دعوت کردند. این جانب با
مشورت از بعضی اساتیدمان و امر فتوای صریح مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینی، به لزوم مشارکت و دست اندکار بودن در این سنگر علمی، عهده دار تدریس فقه در دانشکده مزبور شدم که تا به حال نیز این کار ادامه دارد...»
استاد در دانشگاه علاوه بر
فقه،
علوم حدیث،
تاریخ اسلام و
تاریخ ادیان را نیز تدریس کرد که مجموعه درس‌های ایشان در «علم الحدیث» بعدها به صورت کتابی ارزشمند چاپ گردیده و در
حوزه علمیه نیز مورد استفاده طلاب قرارگرفت.
کتاب‌های با ارزش
درایة الحدیث و
علم الحدیث، حاصل این تلاش بوده است. آثار ارزنده استاد در این زمینه، منابع معتبر دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا هستند. همچنین تصحیح و
احیاء آثار با ارزش شیعی، از برنامه‌های استاد شانه چی بوده است که آن را از زمان آیة الله میلانی با کتاب «شرح جمل العلم و العمل» نوشته مرحوم
سید مرتضی و شاگردش آغاز نمود بر این کارها باید نگارش مقالات مفید در مجله
آستان قدس و مجله دانشکده الهیات مشهد را نیز افزود.
از خدمات با ارزش استاد شانه چی، تالیف
تاریخ فقه بر اساس فقه و فقهای شیعی است. همچنین است فهرست کتاب‌های خطی کتابخانه‌های مشهد مقدس، که بخشی را به تنهایی و بخشی را با کار گروهی به انجام رسانید.
بی تردید مهم‌ترین و مؤثرترین بخش فعالیت‌های علمی استاد کاظم شانه چی، در حوزه «علم الحدیث» بوده است روشی که استاد شانه چی در تنظیم مطالب این علم و نحوه تدریس آن در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد و حوزه علمیه به کار گرفت، وی را به نحو چشمگیری ممتاز ساخت.
از دیگر دغدغه‌های استاد شانه چی، تدوین متنی شایسته تدریس در دانشگاه، در موضوع «تاریخ اسلام» بود که از زمان دکتر فیاض تا
رحلت ایشان ادامه داشت.
پس از
پیروزی انقلاب اسلامی، فعالیت‌های علمی استاد شانه چی توسعه بیشتری یافت و علاوه بر دانشگاه، به دنبال تشکیل «بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی»، سرپرستی گروه حدیث این بنیاد را نیز بر عهده گرفت. این سمت و امکانات بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی، موقعیت مناسبی را برای وی فراهم ساخت تا یکی از آرزوهای دیرینه خود را به کمک پژوهش گران برجسته در زمینه استخراج و تدوین
احادیث نبوی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که در کتب
حدیث امامیه ذکر شده‌اند و همچنین تدوین فرهنگ لغات وارده در
احادیث شیعی را به انجام رساند. همچنین نشر آثار حدیثی که تا آن
روز چاپ نشده بود همچون، کتاب هدایة الامة تالیف
شیخ حر عاملی و مجموعه کلمات قصار حضرت
امیرالمؤمنین علی علیه‌السّلام از دیگر تلاش‌های او بود.
فهرست برخی از آثار برگزیده استاد شانه چی به شرح زیر است:
۱ ـ علم الحدیث
مجموعه مباحث این کتاب، گزارش و سیر اجمالی در تاریخ حدیث است، که در ابتدا معنای حدیث و روایت و مرادفات آن بیان شده و در ادامه پیدایش و صدور حدیث و تاریخ ضبط و تدوین آن در میان راویان بررسی شده سپس کارهایی که در پیرامون مجامع حدیث و شروع آن انجام شد، بازگو گردیده است.
۲ ـ تاریخ حدیث
استاد در این نوشتار به طور فشرده تاریخ حدیث را در چندین عنوان مورد بررسی قرار داده است در آغاز تعریفی از تاریخ حدیث ارائه می‌کند و سپس چند مبحث کلی درباره حدیث را مطرح می‌کند. پی گیری سیر تدوین حدیث در بین
اهل سنت، با عنایت به متون و جوامع حدیثی آنان، بحث بعدی کتاب است
جرح و تعدیل رجال حدیث، بحث دیگر کتاب است. سیر تدوین حدیث در شیعه،
اصول و فروع و نویسندگان آنها، کتب اربعه شیعه و دیگر جوامع حدیثی، ادامه مباحث کتاب و پایان بخش آن، چند موضوع مرتبط با بحث حدیثی از قبیل چهل حدیث‌ها، امالی‌ها، غریب الحدیث، قرب الاسناد است.
۳ ـ سنن النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم کتاب طهارة
اولین مجلد از سنن النبی با عنوان «کتاب الطهارة» در دوازده فصل به
زبان عربی تدوین شده است. عناوین فصل‌ها به این قرار است:
آب مطلق،
آب مضاف و مانده،
وضو و نواقض وضو،
احکام تخلی،
احکام و مستحبات مسواک کردن، آداب حمام کردن،
احکام غسل،
احکام حیض،
استحاضه و
نفاس و احکامی از این قبیل.
این کتاب با استناد با احادیث پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به گونه رساله‌های فقهی تدوین و به طبع رسیده است. در پاورقی صفحات، منابع احادیث درج شده است.
۴ ـ سنن النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم کتاب طهارة و الصلاة
کتاب حاضر، دومین مجلد از سنن النبی است که با عنوان کتاب «الطهارة و الصلاة» به زبان عربی، تدوین شده و این مباحث را در بردارد:
احکام غسل میت،
احکام کفن،
احکام دفن، احکام غسل مس میت،
احکام تیمم،
احکام نجاسات، احکام تعداد
نمازهای واجب و نافله‌ها،
اوقات شرعی و
احکام قبله. این احکام براساس کتاب‌های
وسائل الشیعه و مستدرک گرد آمده است.
۵ ـ آیات الاحکام تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها ۱۳۷۸ش.
۶ ـ پژوهشی درباره حدیث و فقه (مصاحبه و مجموعه مقالات) مشهد بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی.
۷ ـ تاریخچه ادوار منطق از کتاب فرهنگ علوم اسلامی، مشهد.
۸ ـ فهرست نسخه‌های خطی دو کتابخانه (مدرسه نواب ـ آستان قدس) با همکاری آقایان عبدالله نورانی، تقی بینش، زیر نظر محمدتقی دانش پژوه، تهران، فرهنگ ایران زمین، ۱۳۵۱ش.
۹ ـ اربعین جامی (چهل حدیث نبوی، نورالدین عبدالرحمن جامی) مقدمه، تصحیح و استخراج احادیث از کاظم مدیرشانه چی، چاپ آستان قدس رضوی، ۱۳۶۳ش.
۱۰ ـ انوار البهیه فی تواریخ الحجج الالهیه
شیخ عباس قمی، مقدمه محمدکاظم مدیر شانه چی.
۱۱ ـ چهل حدیث
حضرت علی علیه‌السّلام با ترجمه منظومه حسین بن سیف الدین هروی به خط شاه محمود نیشابوری، با مقدمه و تصحیح کاظم مدیر شانه چی، چاپ آستان قدس، ۱۳۶۴ ش.
۱۲ ـ شرح الجمل العلم و العمل قاضی ابن براج، با مقدمه و تصحیح و تعلیق کاظم مدیر شانه چی، چاپ دانشگاه مشهد.
۱۳ ـ الصحیفه السجادیه تحقیق کاظم مدیرشانه چی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۱ ش،
۱۴. المسائل (الجارودیه شیخ مفید) تحقیق کاظم مدیر شانه چی.
۱۵ ـ
اصالة البرائة عبدالکریم عبداللهی، با مقدمه کاظم مدیر شانه چی، مشهد، چاپ ۱۳۶۹ش.
۱۶ ـ فرهنگ فرق اسلامی محمدجواد مشکور، با مقدمه و توضیحات کاظم مدیر شانه چی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۶۸ش.
۱۷ ـ نوای کربل حاوی مدایح و مصایب و نوحه‌های سینه زنی درباره
پنج تن آل عبا ـ سلام‌الله‌علیهم اجمعین ـ و سایر شهداء، محسن طالعی نیا، با مقدمه کاظم مدیر شانه چی، تهران، ۱۳۷۴.
۱۸ ـ هدایة الامة الی احکام الائمه محمد بن حسن حر عاملی، تحقیق گروه حدیث بنیاد پژوهش‌های اسلامی، زیر نظر استاد کاظم مدیر شانه چی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۷۱ ش.
برخی از آثاری که از استاد شانه چی هنوز به چاپ نرسیده، به شرح زیر است:
ـ رسالة فی الاستصحاب
ـ مبانی فقه
ـ اختصار وفیات الاعیان
ـ فرهنگ نامه و وفیات دانشمندان اسلامی
ـ تاریخچه علم منطق
ـ الحاشیة علی الکفایه
ـ الحاشیة علی المکاسب
ـ تاریخ اسلام
ـ کتابشناسی کتب اربعه حدیث شیعه
ـ تاریخ حدیث
این پژوهش شامل چندین مقاله اساسی درباره
تاریخ کتاب و
کتابخانه در اسلام است که آستان قدس آن را به صورت کتابی چاپ کرده است. در این مجموعه از مقالات، از کتب
سیره رسول گرامی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، کتب قدیمی و چاپی کتابخانه‌های اسلامی و کتابخانه شاپور ابن اردشیر سخن گفته شده است.
از جمله مقالاتی که در این مجموعه آمده است، نسخه‌های دست نویس
قرآن مجید از آغاز تا سده پنجم و قرآن‌های چاپی است. در این مقاله‌ها تاریخچه‌ای برای قرآن نوشته شده است که جمع کننده قرآن، قرآن‌های عثمان، قرآن حضرت علی علیه‌السّلام ، خط قرآن‌های کهن با خط نسخ، قرآن‌های منسوب به ائمه و صحابه و تابعین، نمونه‌هایی از مصاحف کوفی سده دوم تا چهارم، قرآن‌های قدیمی تاریخ دار، پیدایش صنعت چاپ و ورود چاپخانه به کشور عثمانی، اولین قرآن‌های چاپی در عثمانی و اروپا، انواع چاپ‌های قرآن، اولین قرآن چاپ سنگی، چاپ‌های قدیمی سایر کشورها، چاپ‌های قدیمی کشورهای اسلامی، قرآن‌های چاپ هندوستان، چاپ‌های مصر، قرآن‌های چاپ ایران، کاتبان و ناشران قرآن، نگارش لغات قرآن و ترجمه آنها، حاشیه نویسی لغات قرآن و قطعه نویسی آیات قرآن است.
و در پایان به تاریخچه‌ای از قرآن‌های موجود نیز اشاره شده است و تحقیقی از فهرست قرآن‌هایی را که در ایران چاپ شده، ارائه گردیده و از تاریخ قرآن نویسی و چاپ آن در ایران ـ که به بیش از برخی مناطق مهم
جهان اسلام مثل
سوریه و
مصر می‌رسد ـ سخن گفته شده است.
مقاله دیگر در این مجموعه، شامل آثار خطی
شیخ طوسی، اربعین نویسی، نظری به تاریخ مذاهب و ادیان و منابع مهم آن است. و همچنین در این مقاله پیرامون
نهج البلاغه و نسخه‌های خطی نفیس آن و مجموعه سخنان کوتاه امیرالمؤمنین علیه‌السّلام نیز تحقیق ارائه شده است.
مقاله دیگر پیرامون مدفونان خراسان است که به زندگی بزرگانی چون خواجه ربیع که در یک فرسخی
حرم مطهر است، پرداخته شده است. استاد در این مقاله به زندگی خواجه
اباصلت، از اصحاب
امام رضا علیه‌السّلام و
شیخ طبرسی، صاحب تفسیر مجمع البیان پرداخته و کتابی با عنوان «
مزارات خراسان» مجموعه این مقالات پیرامون بزرگان مدفون در مشهد مقدس است.
استاد به جهت موقعیت برتر علمی و مهارت در تخصص خود، از بزرگان
علم و
اجتهاد اجازه روایت و اجتهاد دریافت کرده، همچون:
ـ اجازه اجتهاد از
شیخ آقا بزرگ تهرانی.
ـ اجازه اجتهاد از حاج
شیخ هاشم قزوینی.
ـ اجازه اجتهاد از
میرزا مهدی الهی قمشه‌ای.
ـ اجازه اجتهاد از میرزا حسین فقیه سبزواری.
ـ اجازه روایت از مولانا ابوالعباس عمرانی شیخ مغرب و استاد فقه و حدیث دارالحدیث حسنی رباط مراکش.
ـ اجازه روایت از امام مسجد حلب.
استاد شانه چی می‌گوید:
«این اجازات در حالی به من داده شد که من هیچ وقت در عمرم در پی مسائلی نبوده‌ام لکن در دیدارهایی که با بزرگان داشته‌ام، مورد الطاف آنان قرار می‌گرفتم.»
علاقه استاد به احیای کتب خطی و شروع و ادامه این مسیر پر مرارت، خود داستان مفصلی دارد که باید از زبان خود استاد شانه چی شنید:
«اینجانب از اول تحصیلات
علوم دینی، بلکه از آغاز کودکی، به کتاب
علاقه داشته و حتی در دوران مدرسه شبی نبود که چند
ساعت را به خواندن کتاب نگذرانم. با صرفه جویی در زندگی، بخشی از درآمد محدود طلبگی را به کتاب اختصاص دادم و در اوایل تحصیلات من در
حوزه علمیه، کتاب خطی در مشهد فراوان و در واقع بی ارزش بود و حتی بعضی از صحاف‌ها (به واسطه گرانی کاغذ) از اوراق کتب خطی برای بدرقه کتاب استفاده می‌کردند. من از این
فرصت استفاده کردم و حتی با گرفتن
قرض کتاب‌هایی را که در رشته کار و تحصیلات من بود، خریداری می‌کردم و ضمن سفرها از کتاب فروشی سایر شهرها نیز تهیه نمودم که جمعا حدود هفتصد جلد می‌شد. بعضی از این نسخه‌ها بسیار نفیس و ارزنده بود.»
وی این امر بزرگ علمی را از کتابخانه‌های مشهد شروع کرد و سپس به شهرهای دیگر
ایران،
سفر کرد و برای به ثمر رساندن آن، دستیارانی را برای خود برگزید و خود به کشورهای دیگر رفت در یک سفری که «توسط انستیتوی شرق شناسی شوروی» به چهار جمهوری شوروی (
روسیه،
آذربایجان، ازبکستان و تاجیکستان)
دعوت شد، از کتابخانه بزرگ انستیتو و کتابخانه‌های عمومی لنینگراد بازدید می‌کند و از کتب خطی آنجا فیش تهیه می‌کند و همین طور کتاب‌های باکو، تاشکند و دوشنبه را فیش برداری می‌کند. استاد می‌گوید:
«تاشکند کتابخانه مفصلی داشت که کتب خطی را از مدارس قدیمی
بخارا و
سمرقند و سایر شهرها در آنجا جمع و نگهداری کرده بودند.»
وی در ادامه سفرهای خارج، به کشورمصر سفر می‌کند و از کتابخانه «جامع ازهر» قاهره دیدن کرد و همین طور از کتابخانه‌های معروف مصر کتابخانه دارالکتب القومیه و کتابخانه مخطوطات العربیة فیش تهیه نمود. وی در سفر دیگرش به مدت چهار ماه به کشورهای
ترکیه،
سوریه،
اردن،
حجاز و
مراکش سفر می‌کند و از تمام کتابخانه‌های معروف آن کشورها بویژه کتابخانه‌ها که متعلق به دانشگاه اسکوریال بوده، دیدن کرده و با گنجینه عظیمی از میراث اسلامی و
تشیع رو به رو می‌گردد و از آنها فیش تهیه می‌کند. از سفرهای مهم دیگر استاد
مسافرت وی به کشور
اسپانیا و فیش برداری از آثار به جای مانده از دوره اسلامی در این کشور است. استاد می‌گوید:
«سفر دیگری که از طرف کتابخانه آستان قدس برای بررسی و انتخاب نسخ کتابخانه اسکوریال به اسپانیا رفتم که در
حدود یک ماه کتب کتابخانه مزبور را، که نسخ نفیسی در آنجا موجود است، بررسی و فیش برداری نمودم. کتب مزبور باقیمانده کتب اسلامی است که از حوادث گذشته جان سالم به در برده و در این دژ محکم نگهداری می‌شود و داستان جمع آوری و نگهداری آن در اسکوریال توسط فیلیپ، پادشاه اسپانیا و ساختمان بنای معظم کلیسای اسکوریال، بسیار جالب است.»
حوزه علمیه دارای زیر بنایی است که نباید عوض بشود، همان طور که امام عزیزمان هم روی این جهات تاکید فراوان داشتند از جمله شیوه فقهی «
صاحب جواهر» و ادامه آن در حوزه علمیه
سفارش اکید فرمودند.
لکن باید حوزه در متون درسی و کتاب‌ها مقداری تحول پیدا کند. باید کمیته‌ای را شکل داد و از آنها خواست که در کتب ادبیات کتاب‌هایی را واقعا انتخاب کرده و به عنوان متن رسمی قرار دهند که واقعا به درد طلاب می‌خورد.
همین طور در کتب درسی
اصول و
فقه باید چاره جویی کرد از این همه کتاب علمی، کتابی از هر لحاظ جامع انتخاب شود. به نظر من اگر یک کتاب فارسی پیرامون علم اصول و توضیح برخی
اصطلاحات علم اصول نوشته شود تا محصل مقداری آشنا و ذهنیت با مسائل علم اصول پیدا کند به عنوان مثال کتاب اصول فقه رشاد که یک متن فارسی و روان اصولی است، می‌تواند حلقه‌ای میان ادبیات و کتاب معالم باشد.
راجع به رسائل مرحوم
شیخ انصاری هم نظری دارم این کتاب که متن مهم علم اصول و کتاب علمی وزینی است، باز نیاز به تنقیح دارد. مثلا در حدود متجاوز از صد صفحه در مورد «حجیت مطلق ظن» بحث کرده که البته حجیت ظن مطلق را هیچ یک از اصولین قبول ندارند! بنابراین، این بحث با این حجم برای طلبه نمی‌تواند مفید باشد.
در عین حال در این کتاب جای برخی از بحث‌های قدما چون: مفهوم
قیاس، اعتبار و ریشه تاریخی آنها خالی است و باید طلبه‌ای در این سطح از این مطالب بیشتر بداند و هر چند متن
اصول مظفر تا حدودی سبک تر به این بحث پرداخته است.
در رابطه با
علم حدیث در حوزه باید به یک روش درست اندیشید. باید شعبه‌های حقوقی را ایجاد کرد و افرادی را در این خصوص تربیت نمود. «علم الحدیث» و «فقه» دریایی است که هیچ کس نمی‌تواند ادعای احاطه کامل بر آن را داشته باشد ولی طبیعی است که
انسان وقتی با یک علمی سرو کار داشت و ممارست فراوان نمود، به یک مسائل جدیدی دست پیدا می‌کند.
در رابطه با «وحدت حوزه و دانشگاه» باید فکر تربیت نیروی انسانی را کرد که اینها اگر جامع باشند و بتوانند در هر دو مرکز و نهاد علمی انجام وظیفه کنند، این اتحاد عملا شکل می‌گیرد. اساتیدی چون:
فاضل تونی،
الهی قمشه‌ای، استاد علی اکبر شهابی،
محمدابراهیم آیتی،
شیخ محمد مفتح و
شهید مطهری از پیشگامان این کار بوده‌اند.
آرزوی استاد این بود که
حدیث اهل البیت علیهم‌السّلام و در واقع معارف ناب محمدی را در میان جامعه بویژه جوانان رواج دهد. از این رو هنگام بررسی کتاب‌های کتابخانه آستان قدس رضوی، هر گاه به چهل حدیث‌هایی که توسط برخی از بزرگان نوشته شده بود، بر می‌خورد بی درنگ آنها را دستمایه کار قرار می‌داد و همه را با مقدمه به چاپ می‌رساند. که در این راستا چندین کتاب چهل حدیث به مقدمه و تصحیح ایشان به چاپ رسیده است.
استاد در عین اشتغال به کار تدریس، و تالیف در سمت اجرا نیز فعالیت کرده است در سال‌های ۴۷ و ۴۸ شمسی سرپرستی کتابخانه دانشکده الهیات را عهده دار شد و از
سال ۴۹ به مدت طولانی، مدیریت گروه فقه دانشکده الهیات با وی بود و از سال ۵۲ شمسی نیز عضویت پیوسته در گروه تمدن اسلامی، عضویت در کمیته انتظامات و پس از
انقلاب اسلامی سال (۵۷)، عضویت در کمیته انتظامات و ترفیعات و عضویت در ستاد انقلاب فرهنگی مشهد و عضویت در هیئت مدیره و بنیاد پژوهش‌های اسلامی و عضویت در هیئت مدیره کتابخانه آستان قدس رضوی را داشته است.
استاد در همه این سمت‌ها همواره فردی پای بند به نظم بوده است که به جهت همین شایستگی‌ها از طرف مسؤولین وقت، لوح تقدیر و سپاس دریافت کرده است.
عالم بزرگ، استاد کاظم مدیرشانه چی که عمری چون مشعل فروزان در راه نشر معارف اسلامی و شیعی سپری ساخت، در شامگاه
دوشنبه ۲۳
اردیبهشت ۱۳۸۱ش (۳۰
صفر ۱۴۲۳ق)، رخت از این جهان بربست و به سوی جایگاه ابدی شتافت. پیکر این فرزانه پس از تشییع در مشهد مقدس، در جوار بارگاه
امام علی بن موسی الرضا علیه‌السّلام به
خاک سپرده شد.
سایت فرهیختگان تمدن شیعه، برگرفته از مقاله «کاظم مدیرشانه چی».
