احکام آمیزش
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در آیاتی از
قرآن کریم بر مسئله لزوم رعایت
حدود و
احکام الهی در
آمیزش با
زنان اشاره شده است.«... فاتوهن من حیث امرکم الله... »(به قرینه «من» در «من حیث امرکم الله» می‌توان گفت:«حیث» به معنای جهت است در این صورت، مفید این معنا است که آمیزش از جهتی باشد که
خدا به آن فرمان داده است؛ از قبیل این که
زنان در حال
روزه و
اعتکاف نباشند.)
آمیزش در
اسلام اگر چه امری جایز است اما در مواقع خاصی
حکم حرمت بر آن بار میشود.
یکی از موارد آمیزش حرام ، آمیزش با
همسر در دوران
حیض است :... فاعتزلوا النساء فی المحیض و لاتقربوهن...
؛در صدر آیه به فلسفه
حرمت آمیزش با همسر در دوران حیض، اشاره شده است، و آن مشقت و زیانبار بودن عمل آمیزش در این
زمان است.؛ و یسئلونک عن المحیض قل هو اذی فاعتزلوا النساء فی المحیض و لاتقربوهن حتی یطهرن فاذا تطهرن فاتوهن من حیث امرکم الله...
دومین جاییکه که آمیزش با همسر در آنجا حرام میگردد آمیزش با همسر پس از
ظهار و پیش از ادای
کفاره است :و الذین یظهرون من نسائهم ثم یعودون لما قالوا فتحریر رقبه من قبل ان یتماسا... کسانی که همسران خود را «ظِهار» می‌کنند، سپس از گفته خود بازمی‌گردند، باید پیش از آمیزش جنسی با هم، برده‌ای را آزاد کنند؛ این دستوری است که به آن اندرز داده می‌شوید؛ و خداوند به آنچه انجام می‌دهید آگاه است!
؛اما بعد از پرداخت کفاره ظهار، حکم حرمت آمیزش با همسر برداشته میشود:و الذین یظهرون من نسائهم ثم یعودون لما قالوا فتحریر رقبه من قبل ان یتماسا... • فمن لم یجد فصیام شهرین متتابعین من قبل ان یتماسا فمن لم یستطع فاطعام ستین مسکینا ذلک لتؤمنوا بالله و رسوله و تلک حدود الله...باید پیش از آمیزش جنسی با هم، برده‌ای را آزاد کنند؛...و کسی که توانایی (آزاد کردن برده‌ای) نداشته باشد، دو ماه پیاپی قبل از آمیزش
روزه بگیرد؛ و کسی که این را هم نتواند، شصت مسکین را اطعام کند؛ این برای آن است که به خدا و رسولش ایمان بیاورید؛ اینها مرزهای الهی است؛ و کسانی که با آن مخالفت کنند، عذاب دردناکی دارند!
سومین موردی که آمیزش با همسر در آنجا حرام است ، آمیزش در حال
احرام حج است ؛«الحج اشهر معلومت فمن فرض فیهن الحج فلا رفث....» حج، در ماه‌های معینی است! و کسانی که (با بستن احرام، و شروع به
مناسک حج ،) حج را بر خود فرض کرده‌اند، (باید بدانند که) در حج، آمیزش جنسی با
زنان ، و
گناه و جدال نیست! و آنچه از کارهای نیک انجام دهید، خدا آن را می‌داند. و زاد و توشه تهیه کنید، که بهترین زاد و توشه، پرهیزکاری است! و از من بپرهیزید ای خردمندان!
(از
امام صادق علیه‌السّلام روایت شده که مقصود از «
رفث »، جماع است.)
چهارمین مورد از آمیزش حرام آمیزش افراد
معتکف در
مسجد است ؛... و لاتبشروهن و انتم عکفون فی المسجد تلک حدود الله فلاتقربوها... و در حالی که در
مساجد به
اعتکاف پرداخته‌اید، با زنان آمیزش نکنید! این، مرزهای الهی است؛ پس به آن نزدیک نشوید!
خداوند ، این چنین
آیات خود را برای مردم ، روشن می‌سازد، باشد که پرهیزکار گردند!
پنجمین جاییکه آمیزش با
همسر حرام است ، آمیزش در روزهای
ماه رمضان است:احل لکم لیله الصیام الرفث الی نسائکم... فالن بشروهن و ابتغوا ما کتب الله لکم و کلوا و اشربوا حتی یتبین لکم الخیط الابیض من الخیط الاسود من الفجر ثم اتموا الصیام الی الیل...آمیزش جنسی با همسرانتان، در
شبِ روزهایی که روزه می‌گیرید، حلال است. آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها (هر دو زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید). خداوند می‌دانست که شما به خود خیانت می‌کردید؛ (و این کارِ ممنوع را انجام می‌دادید؛) پس
توبه شما را پذیرفت و شما را بخشید. اکنون با آنها آمیزش کنید، و آنچه را خدا برای شما مقرر داشته، طلب نمایید! و بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید
صبح ، از رشته سیاه (شب) برای شما آشکار گردد
البته آمیزش با همسر در برهه‌ای از عصر
بعثت در شب‌های ماه رمضان نیز حرام بود :احل لکم لیله الصیام الرفث الی نسائکم... علم الله انکم لم تختانون انفسکم فتاب علیکم.... آمیزش جنسی با همسرانتان، در شبِ روزهایی که روزه می‌گیرید،
حلال است...خداوند می‌دانست که شما به خود خیانت می‌کردید؛ (و این کارِ ممنوع را انجام می‌دادید؛)(جمله «کنتم تختانون» و نیز مفهوم «فالان باشروهن» بر این دلالت دارد که آمیزش در شب‌های ماه رمضان حرام بوده است.)
آمیزش جنسی در
اسلام عملی
مباح و جایز می باشد، که در آیاتی به چند مورد آن اشاره شده است.
در چند
آیه به آمیزش جنسی همسران و مباح بودن عمل آمیزش جنسی بین همسران اشاره شده است؛«و الذین هم لفروجهم حفظون • الا علی ازوجهم...و آنها که دامان خود را (از آلوده‌شدن به بی‌عفتی) حفظ می‌کنند؛ تنها آمیزش جنسی با همسران و کنیزانشان دارند، که در بهره‌گیری از آنان ملامت نمی‌شوند؛ »
«و الذین هم لفروجهم حفظون • الا علی ازوجهم...»
درآیه ای دیگر بر آمیزش جنس با همسران به نحو دل خواه و در زمان دل خواه اشاره شده است؛«نساؤکم حرث لکم فاتوا حرثکم انی شئتم....»
زنان شما، محل بذرافشانی شما هستند؛ پس هر زمان که بخواهید، می‌توانید با آنها آمیزش کنید. و (سعی نمائید از این فرصت بهره گرفته، با پرورش فرزندان
صالح ) اثر نیکی برای خود، از پیش بفرستید! و از
خدا بپرهیزید و بدانید او را ملاقات خواهید کرد و به مؤمنان، بشارت ده! (کلمه «انی» - همان گونه که مفسران نیز گفته‌اند - احتمال دارد به معنای «کیف» باشد.)
(برداشت دیگر این است که «انی» زمانی باشد. در
روایت نیز همین گونه معنا شده است.)
آمیزش با همسران در برهه ای از
زمان در تمام اوقات ماه رمضان حرام شد، اما بعد از آن
حکم حرمت از آمیزش در شب‌های ماه رمضان برداشته شد و فقط حکم حرمت در مورد آمیزش در روزها باقی ماند.
«احل لکم لیلة الصیام الرفث الی نسائکم... فالان باشروهن....»آمیزش جنسی با همسرانتان، در شبِ روزهایی که
روزه می‌گیرید،
حلال است. آنها
لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها (هر دو
زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید).
خداوند می‌دانست که شما به خود
خیانت می‌کردید؛ (و این کارِ ممنوع را انجام می‌دادید؛) پس
توبه شما را پذیرفت و شما را بخشید. اکنون با آنها آمیزش کنید، و آنچه را خدا برای شما مقرر داشته، طلب نمایید! و بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید
صبح ، از رشته سیاه (
شب ) برای شما آشکار گردد! سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید! و در حالی که در
مساجد به
اعتکاف پرداخته‌اید، با زنان آمیزش نکنید! این، مرزهای الهی است؛ پس به آن نزدیک نشوید! خداوند، این چنین آیات خود را برای مردم ، روشن می‌سازد، باشد که پرهیزکار گردند!
(«رفث» در
لغت به کلامی گفته میشود که ذکرش
قبیح و کنایه از
مجامعت است.)
«و الذین هم لفروجهم حفظون • الا علی ازوجهم او ماملکت ایمنهم...»و آنها که دامان خود را (از آلوده‌شدن به بی‌عفتی) حفظ می‌کنند؛ تنها آمیزش جنسی با همسران و کنیزانشان دارند، که در بهره‌گیری از آنان ملامت نمی‌شوند؛
«... فما استمتعتم به منهن فاتوهن اجورهن فریضه.... » زنانی را که
متعه می‌کنید،
واجب است
مهر آنها را بپردازید. (از
امام باقر علیه‌السّلام روایت شده است که مقصود از «فما استمتعتم به منهن»، ازدواج موقت است.)
«و یسئلونک عن المحیض قل هو اذی فاعتزلوا النساء فی المحیض و لاتقربوهن حتی یطهرن فاذا تطهرن فاتوهن من حیث امرکم الله...»و از تو، در باره
خون حیض سؤال می‌کنند، بگو: «چیز زیانبار و آلوده‌ای است؛ از این‌رو در حالت قاعدگی، از آنان کناره‌گیری کنید! و با آنها نزدیکی ننماید، تا پاک شوند! و هنگامی که پاک شدند، از طریقی که خدا به شما فرمان داده، با آنها آمیزش کنید! خداوند، توبه‌کنندگان را دوست دارد، و پاکان را (نیز) دوست دارد.
زید بن حارثه بعد از آمیزش با همسرش او را
طلاق داد.
زید بن حارثه پسر خوانده پیامبر بود که پس از آمیزش با همسرش علی رغم نصایح پیامبر همسرش را طلاق داد و خداوند به پیامبر دستور داد که همسر مطلقه زید را به عقد خود در آورد تا مردم خیال نکند که حکم زن
پسر خوانده مانند حکم زن پسر واقعی است:
«واذ تقول للذی انعم الله علیه وانعمت علیه امسک علیک زوجک واتق الله وتخفی فی نفسک ما الله مبدیه وتخشی الناس والله احق ان تخشیه فلما قضی زید منها وطرا زوجنکها لکی لایکون علی المؤمنین حرج فی ازوج ادعیائهم اذا قضوا منهن وطرا وکان امر الله مفعولا.»(به خاطر بیاور) زمانی را که به آن کس که خداوند به او نعمت داده بود و تو نیز به او نعمت داده بودی (به فرزند خوانده‌ات «زید») می‌گفتی: «همسرت را نگاه‌دار و از خدا بپرهیز!» (و پیوسته این امر را تکرار می‌کردی)؛ و در دل چیزی را پنهان می‌داشتی که خداوند آن را آشکار می‌کند؛ و از مردم می‌ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسی! هنگامی که زید نیازش را از آن زن به سرآورد (و از او جدا شد)، ما او را به همسری تو درآوردیم تا مشکلی برای مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‌هایشان -هنگامی که طلاق گیرند- نباشد؛ و فرمان خدا انجام شدنی است (و سنّت غلط تحریم این زنان باید شکسته شود).
(«وطرا» در لغت به معنای نیاز مهم، و در آیه، کنایه از آمیزش است.)
آمیزش جنسی با
همسر اگر چه در اصل عملی
مباح است؛ اما در بعضی اوقات این عمل واجب میگردد؛ در آیاتی از
قرآن به این مسئله توجه شده است.
پس از گذشت چهار ماه از
ایلا، آمیزش با همسر یا طلاق وی
واجب می شود:للذین یؤلون من نسائهم تربص اربعة اشهر فان فاءوا فان الله غفور رحیم • و ان عزموا الطلق فان الله سمیع علیم.کسانی که
زنان خود را «ایلاء» می‌نمایند (= سوگند یاد می‌کنند که با آنها، آمیزش‌جنسی ننمایند،) حق دارند چهار ماه انتظار بکشند. (و در ضمن این چهار ماه، وضع خود را با همسر خویش، از نظر ادامه زندگی یا طلاق، روشن سازند.) اگر (در این فرصت،) بازگشت کنند، (چیزی بر آنها نیست؛ زیرا)
خداوند، آمرزنده و مهربان است. و اگر تصمیم به جدایی گرفتند، (آن هم با شرایطش مانعی ندارد؛) خداوند شنوا و داناست. (در صورتی که ایلاکننده به وظیفه طلاق همسر پس از پایان مدت ایلا عمل نکند، شق دیگر تکلیف که همانا آمیزش است، بر او واجب میشود.)
؛
لزوم آمیزش با
همسر در هر چهار ماه:للذین یؤلون من نسائهم تربص اربعة اشهر.... (از تعیین مدت ایلا به چهار ماه بر می‌آید که هر چهار ماه یک بار آمیزش واجب میشود.)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ معارف قرآن، برگرفته از مقاله«احکام آمیزش».
