تفکر در آیات خدا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عباد الرحمن کسانی هستند که با
چشم بینا، و
گوش شنوا و
بصیرت آیات پروردگار را دریافت می‌کنند، و
پاداش آنها ورود به
بهشت است.
تفکرکنندگان در
آیات الهی،
وارثان بهشت هستند.
والذین اذا ذکروا بـایـت ربهم لم یخروا علیها صما وعمیانا «و کسانی که هر گاه آیات پروردگارشان به آنان گوشزد شود،
کر و
کور روی آن نمی‌افتند.»
اولـئک یجزون الغرفة بما صبروا ویلقون فیها تحیة وسلـما. «(آری،) آنها هستند که درجات عالی
بهشت در برابر شکیباییشان به آنان پاداش داده می شود و در آن، با
تحیت و
سلام رو به رو می شوند.»
دهمین توصیف این گروه از
بندگان خاص
خدا، (
عباد الرحمن) داشتن
چشم بینا، و
گوش شنوا به هنگام برخورد با آیات
پروردگار است، می فرماید: " آنها کسانی هستند که هر گاه آیات پروردگارشان به آنها یاد آوری شود کر و کور روی آن نمی افتند"! (و الذین اذا ذکروا بآیات ربهم لم یخروا علیها صما و عمیانا). در حدیثی از
امام صادق ع می خوانیم هنگامی که از
تفسیر این آیه از محضرش سؤال کردند فرمود: مستبصرین لیسوا بشکاک: " منظور این است که آنها از روی آگاهی گام برمی دارند نه از روی
شک و
تردید"
(و الذین اذا ذکروا بآیات ربهم لم یخروا علیها صما و عمیانا). مسلما منظور اشاره به عمل
کفار نیست، چرا که آنها به آیات الهی اصلا اعتنایی ندارند، بلکه منظور گروه
منافقان یا به ظاهر
مسلمانان قشری است که چشم و گوش بسته بر آیات خدا می افتند بی آنکه حقیقت آن را درک کنند، به عمق آن برسند، و مقصود و منظور خدا را بدانند و به آن بیندیشند و در عمل از آن الهام گیرند.
راه خدا را با چشم و گوش بسته نمی توان پیمود، قبل از هر چیز گوش شنوا و چشم بینا برای پیمودن این راه لازم است، چشمی باطن نگر و ژرف بین و گوشی حساس و نکته شناس.
و اگر درست بیندیشیم زیان این گروه که چشم و گوش بسته به
گمان خود دنبال آیات الهی می روند کمتر از زیان دشمنانی که آگاهانه ضربه بر پایه
آئین حق می زنند نیست بلکه گاه به مراتب بیشتر است.
اصولا درک آگاهانه از
مذهب سرچشمه اصلی
مقاومت و
پایداری و ایستادگی است، چرا که چشم و گوش بستگان را به آسانی می توان
فریب داد، و با
تحریف مذهب از مسیر اصلی منحرف ساخت، و آنها را به وادی
کفر و بی ایمانی و
ضلالت کشاند.
این گونه افراد آلت دست
دشمنان و
طعمه خوبی برای شیطانند، تنها
مؤمنان ژرف اندیش و
بصیر و سمیع اند که چون
کوه ثابت می مانند و بازیچه دست این و آن نمی شوند.
(و الذین اذا ذکروا بآیات ربهم لم یخروا علیها صما و عمیانا) معنای
آیه شریفه این است که،
بندگان رحمان چون متذکر آیات پروردگارشان می شوند و
حکمت و موعظه ای از
قرآن او و یا
وحی او می شنوند، کورکورانه آن را نمی پذیرند و بدون اینکه
تفکر و
تعقل کنند بیهوده و بی جهت،
دل به آن نمی بازند، بلکه آن را با بصیرت می پذیرند و به حکمت آن
ایمان آورده به
موعظه آن متعظ می شوند و در امر خود، بر بصیرت و بر بینه‌ای از
پروردگار خویشند.
(اولئک یجزون الغرفة بما صبروا....) معنای آیه این است، این نامبردگان که به اوصاف قبل وصف شدند (یعنی عباد الرحمن) درجه رفیع و قسمت بالای
بهشت را
پاداش گرفته و فرشتگان، ایشان را با
تحیت و
سلام دیدار می کنند، تحیت به معنای هر پیشکشی است که آدمی را
خوشحال سازد. و مراد از" سلام" هر چیزی است که در آن
ترس و پرهیز نباشد، و اگر این دو کلمه، یعنی تحیت و سلام را نکره آورد به منظور بزرگداشت آن دو بوده.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تفکر در آیات خدا».
