• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تناوب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تقسیم کار یا انتفاع از چیزی بین چند نفر به نوبت را تَناوب گویند و از آن در بابهایی نظیر طهارت، عاریه، اجاره و نکاح به مناسبت سخن رفته است.




بنابر قول به نجس شدن آب چاه به سبب تماس با نجاست، در بعضی نجاسات، تمامی آب چاه کشیده می‏شود. در این گونه موارد چهار مرد از طلوع تا غروب آفتاب، نوبتی دو به دو آب چاه را می‏کشند، آب پس از آن پاک می‏گردد.
[۱] النهایة، ص۶.




گرفتن چهار طرف تابوت توسط چهار نفر مستحب است و افضل آن است که هر یک به نوبت و با جابه‏جا کردن، هر چهار طرف را بر دوش گیرد.



ملکی که بین دو نفر مشترک است هیچ‏کدام بدون اجازه دیگری نمی‏تواند آن را اجاره دهد، بلکه باید با هم توافق کنند و در صورت اختلاف، با نوبت آن را اجاره دهند، مثلا شش ماه اوّل سال را یکی و شش ماه دوم را دیگری اجاره دهد.
[۴] المقنعة، ص۴۶۱.
[۵] النهایة، ص۴۴۵.

اگر دو نفر مرکبی را اجاره کنند که به نوبت از آن استفاده نمایند، اجاره صحیح است.
[۷] العروة الوثقی، ج۲، ص۵۹۹.

همچنین اگر مالی به چند نفر عاریه داده شود و امکان استفاده از آن در یک زمان وجود نداشته باشد، به نوبت از آن استفاده می‏شود.
چنان‏که در آب مشترک میان چند نفر نیز ـ به شرط رضایت همه شرکا ـ حکم همین است. این گونه تقسیم، مهایات نامیده می‏شود. البتّه تقسیم مهایات، اجباری نیست.



رضاع (شیر خوردن کودک) از اسباب نشر حرمت است که بنابر مشهور با یکی از سه امر زیر تحقق می‏یابد: اثر (روییدن گوشت و محکم شدن استخوان بر اثر شیر دادن)، زمان (یک شبانه روز کامل شیر دادن) و عدد (پانزده بار شیر دادن).
در تحقق رضاع به عدد، پی در پی بودن آن شرط است. از این‏رو، شیر دادن چند زن ـ هرچند از یک شوهر ـ به نوبت موجب نشر حرمت نمی‏شود.


 
۱. النهایة، ص۶.
۲. کتاب السرائر، ج۱، ص۷۰.    
۳. ذکری الشیعة، ج۱، ص۳۸۶.    
۴. المقنعة، ص۴۶۱.
۵. النهایة، ص۴۴۵.
۶. جواهر الکلام، ج۲۷، ص۲۸۸.    
۷. العروة الوثقی، ج۲، ص۵۹۹.
۸. تحریر الوسیلة، ج۱، ص۵۹۲.    
۹. تحریر الوسیلة، ج۲، ص۲۱۸.    
۱۰. منهاج الصالحین (سیستانی)، ج۲، ص۲۷۴.    
۱۱. جواهر الکلام، ج۲۹، ص۲۷۱.    
۱۲. جواهر الکلام، ج۲۹، ص۲۹۱.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۳۹.    



جعبه ابزار