• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خالد بن معدان کلاعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


خالد بن مَعْدان کَلاعی، ابوعبداللّه، راوی و تابعی اهل شام می‌باشد.



درباره زندگی وی اطلاعات چندانی در دست نیست.


وی از قبیله کَلاع بود که اغلب در حِمْص اقامت داشتند.
[۱] سمعانی، الانساب، ج۵، ص۱۱۸.



او از جمله زاهدان و عابدان روزگار خویش به شمار می‌رفت و در کثرت عبادت و تقوا زبانزد همگان بود
[۲] احمدبن عبداللّه ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج۵، ص۲۱۰، چاپ محمدامین خانجی، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
خالد، به گفته خودش، هفتاد تن از صحابه پیامبر را درک کرده است.
[۳] یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.



او از کسانی چون ثوبان غلام پیامبر، عبدال لّه‌بن حُنَیْن، یزیدبن خمیر یَزَنی و کسان دیگری روایت نقل کرده است.


و از او کسانی چون ابراهیم بن ابی عَبْله مَقدسی، اَحْوَص بن حکیم بن عُمَیْر بن اسود، صفوان بن عمرو حدیث نقل کرده‌اند.
[۴] یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۶۸ـ۱۶۹، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.



در منابع امامی، عمده روایات نقل شده از او، به روایت ثَوربن یزید است که عموم این روایات درباره فضائل علی علیهالسلام است.
[۵] ابن بابویه، کتاب الخصال، ج۲، ص۳۶۳، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش.    
[۶] علی‌بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فیالنصعلی الائمة الاثنی عشر، ج۱، ص۱۱۱۱۱۲، چاپ عبداللطیف حسینی کوهکمری خوئی، قم ۱۴۰۱.    



ابن سعد
[۷] ابن سعد، طبقات ج۷، ص۴۵۵، (بیروت).    
وی را جزو طبقه سوم تابعان اهل شام نام برده است.


ابن شهرآشوب
[۸] ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ج۳، ص۲۶۳، نجف ۱۹۵۶.    
، ضمن نقل اشعاری از خالد، به اعتراض وی به یزید در به شهادت رساندن امام حسین علیهالسلام در کربلا اشاره کرده است، هرچند وی ریاست شرطه را در زمان یزید برعهده داشته است.
[۹] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۶، ص۱۸۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱.    



خالد در جنگهای منطقه روم شرقی نیز حضور مؤثری داشت
[۱۰] یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
طبری
[۱۱] طبری، تاریخ، ج۶، ص۵۳۰، (بیروت).    
از حضور او در حمله به قسطنطنیه در سال ۹۸ سخن گفته است.


به نوشته سمعانی
[۱۲] سمعانی، الانساب، ج۵، ص۱۱۸.
خالدبن معدان، که از حاکم حمص، به دلیل پوشیدن لباس حریر، ناخرسند بود، به طرسوس رفت و در همانجا درگذشت.


منابع رجالی اهل سنت، مانند عِجلی
[۱۳] احمدبن عبداللّه عجلی، معرفةالثقات، چاپ عبدالعلیم عبدالعظیم بستوی، مدینه ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
و نسائی
[۱۴] یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۶۹، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
، او را ثقه دانسته‌اند و حاکم نیشابوری
[۱۵] محمدبن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۲، ص۶۰۰، چاپ یوسف عبدالرحمان مرعشلی، بیروت ۱۴۰۶.
اِسناد او به صحابه را صحیح شمرده است؛ با این حال، از او، به دلیل تدلیس و ارسال در نقل حدیث، خرده گرفته‌اند
[۱۶] محمدبن احمد ذهبی، کتاب تذکرةالحفاظ، ج۱، ص۹۳ـ۹۴، حیدرآباد، دکن ۱۳۸۸ـ۱۳۹۰/ ۱۹۶۸ـ ۱۹۷۰.
[۱۷] محمدبن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۳۷، چاپ شعیب ارنوؤط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۸.
خالد به دانش اندوزی توجه فراوانی داشت، بزرگان معاصرش، وی را ستوده‌اند.


وی یکی از مراجع فقهی زمان خود بوده و برای حل اختلافات فقهی نزد او می‌رفته‌اند.
[۱۸] یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.



به او کتابی حاوی شماری حدیث نسبت داده شده است
[۱۹] یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
[۲۰] محمدبن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۳۸، چاپ شعیب ارنوؤط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۸.
وی احتمالا تألیفات دیگری نیز داشته، ولی از آنها اطلاعی در دست نیست.
[۲۱] علی احمدی میانجی، مکاتیب الرسول (صلی اللّه علیه وآله وسلم)، ج۱، ص۶۸۳، تهران ۱۴۱۹.    



• ابن بابویه، کتاب الخصال، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش.
• ابن سعد، طبقات الکبری، (بیروت).
• ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، نجف ۱۹۵۶.
• ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱.
• احمدبن عبداللّه ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، چاپ محمدامین خانجی، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
• علی احمدی میانجی، مکاتیب الرسول (صلی اللّه علیه وآله وسلم)، تهران ۱۴۱۹.
• محمدبن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، چاپ یوسف عبدالرحمان مرعشلی، بیروت ۱۴۰۶.
• علی‌بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر، چاپ عبداللطیف حسینی کوهکمری خوئی، قم ۱۴۰۱.
• محمدبن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، چاپ شعیب ارنوؤط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۸.
• محمدبن احمد ذهبی، کتاب تذکرةالحفاظ، حیدرآباد، دکن ۱۳۸۸ـ۱۳۹۰/ ۱۹۶۸ـ ۱۹۷۰.
• سمعانی، الانساب.
• طبری، تاریخ (بیروت).
•احمدبن عبداللّه عجلی، معرفةالثقات، چاپ عبدالعلیم عبدالعظیم بستوی، مدینه ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
• یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.

 
۱. ↑ سمعانی، الانساب، ج۵، ص۱۱۸.
۲. ↑ احمدبن عبداللّه ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج۵، ص۲۱۰، چاپ محمدامین خانجی، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۳. ↑ یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
۴. ↑ یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۶۸ـ۱۶۹، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
۵. ↑ ابن بابویه، کتاب الخصال، ج۲، ص۳۶۳، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش.    
۶. ↑ علی‌بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فیالنصعلی الائمة الاثنی عشر، ج۱، ص۱۱۱۱۱۲، چاپ عبداللطیف حسینی کوهکمری خوئی، قم ۱۴۰۱.    
۷. ↑ ابن سعد، طبقات ج۷، ص۴۵۵، (بیروت).    
۸. ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ج۳، ص۲۶۳، نجف ۱۹۵۶.    
۹. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۶، ص۱۸۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱.    
۱۰. ↑ یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
۱۱. ↑ طبری، تاریخ، ج۶، ص۵۳۰، (بیروت).    
۱۲. ↑ سمعانی، الانساب، ج۵، ص۱۱۸.
۱۳. ↑ احمدبن عبداللّه عجلی، معرفةالثقات، چاپ عبدالعلیم عبدالعظیم بستوی، مدینه ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
۱۴. ↑ یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۶۹، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
۱۵. ↑ محمدبن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۲، ص۶۰۰، چاپ یوسف عبدالرحمان مرعشلی، بیروت ۱۴۰۶.
۱۶. ↑ محمدبن احمد ذهبی، کتاب تذکرةالحفاظ، ج۱، ص۹۳ـ۹۴، حیدرآباد، دکن ۱۳۸۸ـ۱۳۹۰/ ۱۹۶۸ـ ۱۹۷۰.
۱۷. ↑ محمدبن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۳۷، چاپ شعیب ارنوؤط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۸.
۱۸. ↑ یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
۱۹. ↑ یوسف‌ بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۸، ص۱۷۰، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
۲۰. ↑ محمدبن احمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۳۸، چاپ شعیب ارنوؤط و دیگران، بیروت ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹/ ۱۹۸۱ـ ۱۹۸۸.
۲۱. ↑ علی احمدی میانجی، مکاتیب الرسول (صلی اللّه علیه وآله وسلم)، ج۱، ص۶۸۳، تهران ۱۴۱۹.    



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «شماره۶۷۷۵».    



جعبه ابزار