• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دانش آموز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دانش‌آموز به معنای فراگیرنده ی دانش است. از عنوان دانش آموز،در باب هاى زكات، جهاد، شهادات و دیات سخن گفته‌اند.




سوال: آیا دانش‌ آموز نیازمندى كه توانایى كسب و كار را دارد، لیكن تحصیل علم- اعم از واجب و مستحب- مانع كار كردن اواست، استحقاق دریافت زكات را دارد؟
جواب: مسئله بین جواز و عدم جواز مطلقا و جواز در صورت عینى بودن وجوب تحصیل اختلافى است. البته در جایى كه تحصیل علم، نه واجب باشد و نه مستحب، گرفتن زكات ،جایز نیست.
نکته: اختلاف یاد شده در فرضى است كه زكات از سهم فقرا داده شود؛ اما اگر از‌ سهم سبیل اللّٰه داده شود، بنابر قول مشهور- كه موضوع این سهم را هر مصلحتى كه مطلوب خدا است مى‌دانند- جایز است به شرط آنكه تحصیل علم،راجح باشد.
[۲] مستمسك العروة،ج۹، ص ۲۲۶-۲۲۸.





۲.۱ - اجازه ولی


ادب كردن دانش‌ آموز نابالغى كه كارى ناشایست انجام داده، با اجازه ی ولى او به مقدار ضرورت، جایز است، به شرط آنكه موجب دیه نشود. اگر به این حد برسد- مانند آنكه بر اثر زدن، صورت دانش‌ آموز سرخ یا بدنش كبود شود- دیه بر عهده ی معلم ثابت است.
[۳] مجمع المسائل،ج۱، ص ۵۲۳.


۲.۲ - تعداد ضربات


برخى، زدن دانش‌ آموز را تا سه ضربه ی خفیف و برخى تا پنج یا شش ضربه ی سبك- در حدى كه موجب ثبوت دیه نگردد- با اذن ولىّ اوجایز دانسته‌اند.

۲.۳ - اذن حاکم شرع


برخى گفته‌اند: ادب كردن دانش آموز بالغ با زدن در صورت ارتكاب گناه، منوط به اذن حاكم شرع است.



-مربى شنا چنانچه در مراقبت از دانش‌ آموز نابالغ، كوتاهى كند و او غرق شود، ضامن دیه ی او است و اگر دانش آموز، بالغ باشد ضامن نیست.
- برخى در فرض نخست، مربى را ضامن دانسته‌اند، هرچند در حفظ دانش‌ آموز، كوتاهى نكرده باشد؛ لیكن به سبب اشتباه در آموزش، موجب غرق شدن او شده است. چنان كه برخى، در فرض دوم، مربى را در صورت كوتاهى و تقصیر ضامن دانسته‌اند.


 
۱. العروة الوثقىٰ،ج۴، ص ۱۰۴-۱۰۵.    
۲. مستمسك العروة،ج۹، ص ۲۲۶-۲۲۸.
۳. مجمع المسائل،ج۱، ص ۵۲۳.
۴. الفتاوى المیسرة (سیستانى)، ص ۴۳۳-۴۳۴.    
۵. صراط النجاة، ۱، ص ۴۲۳.    
۶. صراط النجاة،ج۱، ص ۴۲۴.    
۷. شرائع الاسلام،ج۴، ص ۱۰۲۵.    
۸. جواهر الكلام،ج ۴۳، ص ۱۰۶ تا ۱۰۷.    
۹. كشف اللثام،ج۱۱، ص ۲۵۷.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۳، ص۵۷۷ تا ‌۵۷۸    



جعبه ابزار