• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رطل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به پیمانه‏ اى خاص که در زمان های سابق از جمله در عصر امامام معصوم علیهم السلام جهت اندازه گیری وزن استفاده می شد، رطل می گویند.این عنوان در بابهاى مختلف نظیر طهارت و زکات به کار رفته است.




رطل پیمانه‏‌اى است که در گذشته، از جمله عصر امامان علیهم السّلام از آن براى تعیین وزن برخى اشیا استفاده مى‏شد و اندازه آن در بلاد مختلف متفاوت بود.




۲.۱ - اندازه رطل‌های مرسوم


اندازه رطل عراقی بنابر مشهور، معادل وزن ۱۳۰ درهم معادل ۹۱ مثقال شرعی ؛ رطل مدنی، معادل وزن ۱۹۵ درهم، معادل ۵/ ۱۳۵ مثقال شرعى و رطل مکی، معادل ۲۶۰ درهم، دو برابر وزن رطل عراقى است.

۲.۲ - اندازه آب کر


از احکام آب کر عدم انفعال آن به ملاقات با نجاست است. وزن آب کر ۱۲۰۰ رطل تعیین شده است. مراد از رطل در اینجا بنابر مشهور، رطل عراقى است.

۲.۳ - نصاب غلات


تعلّق زکات به غلات (گندم، جو، خرما و کشمش) مشروط به رسیدن آنها به حدّ نصاب است. نصاب غلات، پنج وسق است. هر وسق شصت صاع و هر صاع نُه رطل عراقى است که از ضرب پنج در شصت و ضرب حاصل آن در نُه در مجموع، ۲۷۰۰ رطل، نصاب غلّات به دست مى‏آید.

۲.۴ - وزن صاع


«صاع» از اوزانى است که در روایات، مقدار بعضى اشیا بر اساس آن تعیین شده است، مانند زکات فطره و مقدار مستحب در آب غسل.صاع شرعی نُه رطل عراقى است.

۲.۵ - وزن مدّ


«مُدّ» یکى دیگر از اوزانى است که در شرع براى تعیین وزن برخى اشیا مشخص شده است، مانند برخى کفّارات و مقدار مستحب در وضو. مد، یک رطل و یک هشتم رطل به رطل مکّى و دو رطل و یک چهارم رطل به رطل عراقى است.



 
۱. الأوزان و المقادیر، ص۵۸.    
۲. الأوزان و المقادیر، ص۶۳    
۳. الأوزان و المقادیر، ص۶۶.    
۴. جواهر الکلام ج۱، ص۱۶۸.    
۵. جواهر الکلام ج۱۵، ص۲۰۷-۲۰۹.    
۶. جواهر الکلام ج۱۵، ص۵۲۲-۵۲۴.    
۷. جواهر الکلام ج۳، ص۱۱۹.    
۸. الأوزان و المقادیر، ص۶۷.    
۹. جواهر الکلام ج۲، ص ۳۴۱.    
۱۰. الأوزان و المقادیر، ص۱۱۸.م    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۱۱۵-۱۱۶.    




جعبه ابزار