• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طواف نساء

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



طواف نساء، از واجبات حج و عمره مفرده می باشد.



از واجبات حج ، اعم از تمتع قِران و افراد و نیز عمره مفرده بر حاجی و عمره گزار، اعم از مرد و زن ، بالغ و غیر بالغ و خنثی و اخته ، طواف نسا است. طواف نسا در عمره تمتع واجب نیست، هرچند از برخی وجوب آن در عمره تمتع نیز نقل شده است


مراد از وجوب طواف نسا بر نابالغ، ثبوت آن بر عهده او است، به گونه‌ای که اگر آن را ترک کند، پس از بلوغ، زن یا مرد بر او حرام خواهد بود تا آن‌که خود یا نایبش آن را به جا آورد.
حاجی یا عمره گزار که با احرام ، زن بر او حرام شده بود، با به جا آوردن طواف نسا زن بر او حلال می‌شود.
[۳] مناسک حج مراجع، ج۱، ص۴۴۵ م۱۱۸۲

طواف نسا از لحاظ شرایط و کیفیت و نماز طواف و نیز احکام همچون طواف حج و عمره است .
جایگاه طواف نسا بعد از سعی است و تقدیم آن بر سعی و نیز وقوفین جایز نیست و در صورت تقدیم باید آن را پس از سعی اعاده کند مگر آن‌که تقدیم از روی فراموشی و یا به قول مشهور از روی عذر و ضرورت ، مانند بیم زن از حیض شدن باشد.
آیا تقدیم از روی جهل ، حکم تقدیم از روی فراموشی را دارد یا حکم کسی را که از روی علم و عمد آن را مقدم داشته است؟ مسئله اختلافی است.
قول دوم به اکثر فقها نسبت داده شده است. برخی قدما مقدم داشتن طواف نسا ، حتی از روی عذر و ضرورت را نیز جایز ندانسته‌اند.
طواف نسا از ارکان حج و عمره به شمار نمی‌رود، از این رو، ترک آن موجب بطلان حج و عمره نمی‌شود، بلکه به جا آوردن آن بر ترک کننده واجب است و تا آن را به جا نیاورد زن بر او حرام خواهد بود، چنان که زن نیز اگر آن را انجام ندهد، مرد بر او حرام است.
کسی که بدون به جا آوردن طواف نسا به وطن بازگشته، آیا واجب است به مکّه باز گردد و آن را به جا آورد و در صورت عدم قدرت بر آن یا دشوار بودن بازگشت، نایب بگیرد یا این‌که گرفتن نایب مطلقاً، حتی در صورت دشوار نبودن بازگشت، جایز می‌باشد؟ مسئله اختلافی است. البته اگر ترک از روی فراموشی باشد، جواز نیابت مطلقا به مشهور نسبت داده شده است.
در این‌که طواف وداع از طواف نسا کفایت می‌کند یا نه، اختلاف است. مشهور کافی نمی‌دانند، لیکن برخی مطلقا کافی دانسته
[۱۶] کتاب الحج، محقق داماد، ج۳، ص۵۵۲ ۵۵۵
و برخی دیگر تنها در صورت فراموشی طواف نسا آن را کافی دانسته‌اند.
[۱۷] مناسک حج وعمره، بهجت، ج۱، ص۱۷۸

کسی که طواف نسا را انجام نداده و مرده است، ولیّ او آن را انجام می‌دهد. محصور برای بیرون آمدن از احرام، واجب است قربانی و سپس تقصیر کند و با تقصیر، همه محرمات احرام جز زن بر او حلال می‌شود. زن نیز پس از به جا آوردن حج و طواف نسا در سال آینده حلال می‌گردد، اما اگر حج او استحبابی باشد، به قول مشهور برای طواف نسا نایب می‌گیرد و با انجام دادن آن توسط نایب، زن نیز بر او حلال می‌شود
هرگاه محرم پنج شوط از طواف نسا را به جا آورد و پس از آن با همسرش آمیزش کند، کفاره بر او واجب نمی‌شود و پس از غسل ، طواف را به اتمام می‌رساند.
برخی، ملاک را گذشتن از نصف دانسته‌اند. بنابراین، با به جا آوردن چهار دور کفّاره ساقط می‌شود. برخی قدما مطلقا کفاره را ثابت دانسته‌اند. کفاره آمیزش قبل از پنج یا چهار دور و یا اتمام طواف نسا بنابر اختلاف دیدگاهها یک شتر می‌باشد.
در صورت ترک طواف نسا آیا تنها استمتاع از زن بر شخص حرام است یا آنچه از زن در حال احرام بر او حرام شده بود، مانند عقد ازدواج و شهادت بر آن نیز حرام خواهد بود؟ مسئله اختلافی است. چنان که بنابر قول نخست، در این‌که همه استمتاعات حتی بوسیدن و لمس کردن حرام است یا تنها آمیزش، اختلاف می‌باشد.
[۲۸] مناسک حج مراجع، ج۱، ص۴۴۵ ۴۴۶ م ۱۱۸۲.
[۲۹] المعتمد فی شرح المناسک، ج۵، ص۳۵۷.



۱. الروضة البهیة، ج۲، ص۲۵۸.    
۲. الروضة البهیة، ج۲، ص۲۵۸.    
۳. مناسک حج مراجع، ج۱، ص۴۴۵ م۱۱۸۲
۴. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۰.    
۵. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۰ ۲۱.    
۶. کشف اللثام، ج۵، ص۴۸۸.    
۷. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۲ ۲۳.    
۸. جواهر الکلام، ج۱۹، ص۳۹۴.    
۹. مسالک الافهام، ج۲، ص۳۵۳.    
۱۰. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۲ ۲۳.    
۱۱. ریاض المسائل، ج۷، ص۸۰.    
۱۲. کتاب السرائر، ج۱، ص۵۷۵.    
۱۳. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۳ ۲۵.    
۱۴. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۵ ۲۶.    
۱۵. جواهر الکلام، ج۱۹، ص۳۸۷ ۳۹۰.    
۱۶. کتاب الحج، محقق داماد، ج۳، ص۵۵۲ ۵۵۵
۱۷. مناسک حج وعمره، بهجت، ج۱، ص۱۷۸
۱۸. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۸.    
۱۹. جواهر الکلام، ج۱۹، ص۳۹۰.    
۲۰. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۱۴۷ ۱۵۰.    
۲۱. جواهر الکلام، ج۲۰، ص۱۴۲ ۱۴۸.    
۲۲. جواهر الکلام، ج۲۰، ص۳۷۶.    
۲۳. المبسوط، ج۱، ص۳۳۷.    
۲۴. مختلف الشیعة، ج۴، ص۱۶۰ ۱۶۱.    
۲۵. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۴۷ ۲۴۹.    
۲۶. کتاب السرائر، ج۱، ص۵۵۲.    
۲۷. مستند الشیعة، ج۱۳، ص۲۴۷.    
۲۸. مناسک حج مراجع، ج۱، ص۴۴۵ ۴۴۶ م ۱۱۸۲.
۲۹. المعتمد فی شرح المناسک، ج۵، ص۳۵۷.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام، آيت‌الله محمود هاشمى‌شاهرودى، ج۵، ص۲۲۷، برگرفته از مقاله «طواف نساء».    



جعبه ابزار