عمل صالح
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژهها:
کار،
ایمان، عمل صالح.
کار شایسته همراه
ایمان دو رکن اساسی است که موجب پیشرفت
انسان و
جامعه بشری میگردد و در نتیجه فعالیتهای او،
فرهنگ پیشرو را به ارمغان میآورد.
در
قرآن علاوه بر بیان کلی و تأیید اینکه
ایمان و کار شایسته با یکدیگر نتیجه بخش است الگوها و مثالهایی هم ذکر شده است، که نمونه هایی از آن ذکر میشود:
۱. در داستان
طالوت و
جالوت، در مورد انتخاب طالوت از طرف
خداوند برای فرماندهی سپاه
جنگ و
جهاد فی سبیلاللّه چنین آمده است:
"...اِنَّ اللّه اصْطَفیهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ...".
در حقیقت،
خدا او را بر شما برتری داده، و او را در
دانش و (نیروی)
بدن بر شما برتری بخشیده است.
۲. در داستان
حضرت یوسف علیهالسلام آنجایی که خود را شایسته مقام وزارت
اقتصاد معرفی میکند و اینکه توانایی دارد که با برنامه ریزی صحیح مملکت
مصر را از قحطی نجات دهد، چنین آمده است:
"اجْعَلْنِی عَلی خَزائِنِ الاَرْضِ اِنّی حَفیظٌ عَلیمٌ."؛
زسمرا بر خزانههای این
سرزمین بگمار، که من نگهبانی دانا هستم.
۳. در داستان
حضرت موسی و
حضرت شعیب علیهماالسلام، آنجا که
دختران شعیب، از موسی نزد پدرشان تعریف میکنند، چنین آمده است:
"...یَأَبَتِ اسْتَئْجِرْهُ اِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَئْجَرْتَ الْقَوِیُّ الاَمینُ"؛
ای
پدر، او را استخدام کن، چرا که بهترین کسی است که استخدام میکنی: هم نیرومند (و هم) در خور
اعتماد است.
نتایج کار شایسته:
"اِنّ الّذینَ اَمنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بِایمانِهِمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الاَْنْهارُ فی جَنَّتِالنَّعِیمِ"؛
کسانی که
ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند،
پروردگارشان به پاس ایمانشان آنان را
هدایت میکند به باغهای پر (ناز و)
نعمت، که از زیر (پای) آنان نهرها روان خواهد بود.
"اِنَّ الّذینَ امَنُوا وَ عَمِلُوا الصّلِحَتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرّحْمَنُ وُدّا".
کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، به زودی (خدای)
رحمان برای آنان محبتی (در دلها) قرار میدهد.
"وَعَداللّهُ الّذینَ امَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلواالصّلِحَتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الاْرْضِ".
خدا به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند،
وعده داده است که حتماً آنان را در این
سرزمین جانشین (خود) قرار دهد.
"وَ الّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّلِحَتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِی الصّلِحینَ".
و کسانی که گرویده و کارهای شایسته کردهاند، البته آنان را در زمره
شایستگان در میآوریم.
صالحان در قرآن جزء کسانیاند که از
نعمت هدایت برخوردارند و در زمره انسانهای والامقام میباشند.
"وَ مَنْ یُطِعِ اللّه وَ الرَّسُولَ فَأولئکَ مَعَ الّذینَ اَنْعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِّنَ النَّبِیِینَ وَ الصّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصّلِحینَ وَ حَسُنَ اولئک رَفیقاً".
و کسانی که از خدا و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانی خواهند بود که خدا ایشان را گرامی داشته (یعنی) با پیامبران و راستان و شهیدان و شایستگانند و آنان چه نیکو همدمانند.
"رَسولاً یَتْلوا عَلَیْکُم آیاتِ اللّهِ مُبَیِّنَتٍ لِیُخْرِجَ الّذینَ اَمَنوا وَ عَمِلُوا الصّلِحَتِ مِنَ الظُّلُمَتِ اِلَی النّورِ..."
پیامبری که
آیات روشنگر خدا را بر شما
تلاوت میکند، تا کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند از تاریکیها به سوی
روشنایی بیرون برد.
"اِنّ الّذینَ اَمنُوا وَ عَمِلُوا الصّلِحَتِ اولئِک هُمْ خَیْرُ الْبَرِیّة".
در حقیقت کسانی که گرویده و کارهای شایسته کردهاند، آنانند که بهترین آفریدگانند.
"الّذینَ امَنوا وَ عَمِلُواالصّلِحَتِ طُوبَی لَهُمْ وَ حُسْنُ مَئابٍ".
کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، خوشا به حالشان و خوش سرانجامی دارند.
در حقیقت انسانهای
مؤمن صالحاند که سرمایه شان را که همان
عصر و مدت زندگی شان، در این
دنیا است
هدر ندادهاند و گرفتار
خسران نمیشوند.
"وَالْعَصْرِ اِنّ الاِْنْسانَ لَفی خُسْرٍ اِلاّ الّذینَ اَمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّلِحَتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَواْبِالصّبْرِ".
سوگند به عصر، که واقعاً
انسان دستخوش
زیان است، مگر کسانی که گرویده و کارهای شایسته کرده و همدیگر را به
حق سفارش و به
شکیبایی توصیه کردهاند.
و به طور کلی
حیات و
ممات آنان، با
بدکاران تفاوت میکند.
"اَمْ حَسِبَ الّذینَ اجْتَرَحُواْ السّیّئاتِ اَنْ نّجْعَلَهُمْ کَالّذینَ اَمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّلِحَتِ سَواءً مّحْیَاهُم وَ مَماتُهُمْ ساءَ ما یَحْکُمونَ".
آیا کسانی که مرتکب کارهای
بد شدهاند پنداشتهاند که آنان را مانند کسانی قرار میدهیم که
ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند (به طوری که) زندگانی آنها و مرگشان یکسان باشد؟ چه بد
داوری میکنند.
کسانی که بر پایه
ایمان به خدا و
آخرت، کار شایسته انجام دهند به نتایج والایی دست مییابند.
در روز
قیامت، آدمی
اعمال خود را به عیان میبیند:
"فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرّةٍ خَیْراً یَرَهُ وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَهُ".
پس هر که هم وزن ذرهای
نیکی کند (نتیجه) آن را خواهد دید و هر که هم وزن ذرهای بدی کند (نتیجه) آن را خواهد دید.
"فَالّذینَ اَمَنواْ وَ عَمِلُوا الصّالحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَریمٌ".
پس آنان که گرویده و کارهای شایسته کردهاند،
آمرزش و
روزی نیکو برای ایشان خواهد بود.
"اِنّ الّذینَ اَمَنوُا وَالّذینَ هَادُوا وَالنّصَرَی وَالصَّبِئینَ مَنْ آمَنَ بِاللّه وَ الْیَوْمِ الاْخِرِ وَ عَمِلَ صَالِحاً فَلَهُمْ اَجْرَهُمْ عِنْدَ رَبّهِمْ وَ لاَخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنونَ".
در حقیقت، کسانی که (به
اسلام)
ایمان آورده، و کسانی که
یهودی شدهاند و
ترسایان و
صابئان، هر کس به
خدا و
روز بازپسین ایمان داشت و کار شایسته کرد، پس
اجراجرشان را پیش پرودگارشان خواهند داشت، و نه
بیمی بر آنان است، و نه
اندوهناک خواهند شد.
"الّذینَ تَتَوَفّهُمُ الْمَلئکَةُ طَیّبینَ یَقولونَ سَلَمٌ عَلَیکُمُ ادْخُلُوا الْجَنّةَ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ".
همان کسانی که
فرشتگان جانشان راـ در حالی که پا کند ـ میستانند ـ (و به آنان) میگویند: «درود بر شما باد، به (
پاداش) آنچه انجام میدادید به
بهشت درآیید.»
"انّ الّذینَ اَمَنوا وَ عَمِلوا الصّالحاتِ کانَتْ لَهُمْ جَنَّتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلاً".
بی گمان کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، باغهای
فردوس جایگاه آنان است.
"وَ مَنْ یَأتِهِ مُومِناً قَد عَمِل الصّالِحاتِ فَاولَئکَ لَهُمُ الدّرَجاتُ الْعُلَی".
و هر که
مؤمن به نزد او رود، در حالی که کارهای شایسته انجام داده باشد، برای آنان
درجات والا خواهد بود.
و نیز ایمان و اعمال صالح موجب
فضل الهی و
تکفیر سیئات و
رحمت الهی میشود.
دانشنامه موضوعی قرآن
