تحلل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَحَلُّل به معنی بیرون آمدن از احرام است.
با
احرام حج یا
عمره اموری بر شخص
حرام میشود که با تحلّل،
حلال میگردد. از این عنوان در باب حج سخن رفته است.
تحلّل یا از احرام حج است یا عمره و در هر دو صورت، یا پس از اتمام
مناسک صورت میگیرد و یا پس از حصول
صدّ یا
احصار که مانع از اتمام مناسک میگردد.
تحلّل از احرام حج تمتّع در سه مرحله کامل میشود:
۱. بعد از
حلق(
تراشیدن)یا
تقصیر بنابر قول
مشهور، همه محرّمات احرام ـ جز
زن و بوی خوش ـ بر
حاجی حلال میشود.
برخی
قدما تحلّل در این مرحله را بعد از
رمی جمره عقبه در
روز عید قربان دانستهاند.
بنابر قول مشهور در
حج قران و
حج افراد با حلق یا تقصیر، بوی خوش نیز حلال میشود.
۲. بعد از
طواف زیارت و
سعی، بنابر قول مشهور، برای متمتّع، بوی خوش نیز حلال میشود.
۳. بعد از
طواف نساء و
نماز آن، آخرین حرامِ ناشی از احرام یعنی زن نیز حلال میشود. بنابر تصریح بسیاری از فقها انجام دادن طواف نساء برای زن حج گزار نیز ـ جهت حلال شدن مرد بر وی ـ
شرط است؛
لیکن برخی آن را محل اشکال قرار دادهاند.
تحلّل از احرام
عمره مفرده در دو مرحله صورت میگیرد: ۱. بعد از حلق یا تقصیر، همه محرّمات احرام جز زن حلال میشود. ۲. بعد از طواف نساء و نماز آن، زن نیز حلال میگردد.
بنابر قول مشهور با
قربانی کردن در محل
صدّ، مصدود از احرام خارج گشته و همه محرّمات حتّی زن بر او حلال میشود.
برخی قائل به سقوط قربانی از مصدود و حصول تحلّل به مجرّد صدّ شدهاند.
بنابر قول نخست، در اینکه هنگام قربانی،
نیت تحلّل لازم است یا نه و نیز علاوه بر قربانی، حلق یا تقصیر نیز در حصول تحلّل شرط است یا نه اختلاف میباشد.
مَحصور با قربانی کردن و سپس تقصیر، از احرام خارج شده و همه محرّمات جز زن بر او حلال میگردد.
حلیت زن منوط به انجام دادن حج در
سال آینده است مگر آنکه حج وی استحبابی باشد. در این صورت ـ بنابر قول مشهور ـ با گرفتن
نایب و انجام دادن طواف نساء از طرف محصور، زن نیز بر او حلال میگردد.
مستحب است مُحرم با خدای خود شرط کند که چنانچه برای او مانعی از اتمام حج ـ همچون
دشمن یا
بیماری ـ پیش آید، او را از احرام خارج سازد.
در ثمره این
اشتراط چند نظر ذکر شده است، از جمله:
۱. سقوط قربانی از مصدود و محصور و خروج از احرام به مجرّد صدّ یا
احصار.
۲.
جواز تعجیل در تحلّل در فرض احصار، بدون آنکه منتظر رسیدن قربانی به قربانگاه باشد. در فرض صدّ، تعجیل مطلقا جایز است؛ چه شرط بکند و چه نکند.
۳. سقوط حج در سال آینده برای متمتّع.
۴. مجرّد حصول
ثواب.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۳۷۶ - ۳۷۷