• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دایگی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دایگی یعنی اینکه زنی مسئولیت شیر دادن و پرورش دادن کودک دیگران را بر عهده بگیرد. از احکام دایگی در بابهاى اجاره، نکاح و دیات سخن گفته‏‌اند.




دایگى به شیر دادن و پرورش کودک دیگرى گفته می شود.



زن مى‏‌تواند با اجازه شوهر براى دایگى اجیر شود و در صورت عدم رضایت شوهر و منافات داشتن دایگى با حق واجب زوج، اجاره دادن خود براى این کار بر زن حرام و اجاره باطل است.
[۲] مستند العروة (الإجارة)ج ۱،ص ۳۶۲- ۳۶۳.

مشاهده کودک توسط دایه یا توصیف آن، به گونه‏‌اى که جهالت بر طرف گردد، شرط صحت عقد اجاره است. در اینکه مشخص بودن محل شیر دادن نیز شرط است یا نه، اختلاف است.
زنى که تنها براى دایگى اجیر شده، کارهایى همچون پرستارى، نگهدارى و شستن لباسهاى کودک بر او واجب نیست، مگر آنکه حضانت و پرستارى یا بردن در منزل در متن عقد ذکر شود که در فرض آخر، مراقبت از کودک لازمه آن خواهد بود.



مستحب است دایه‌‏اى که براى کودک برمى‏‌گزینند، آزاد، دوازده امامى، عاقل، عفیف و زیبا باشد و اجیر کردن کنیز، غیر دوازده امامى، کم خرد، زنازاده، زشت صورت، بد خوى و زنى که از راه زنا حامله و داراى شیر شده، مکروه است.
[۶] توضیح المسائل مراجع ج۲،ص ۵۱۱ م ۲۴۸۸.

در حال اضطرار مى‏ توان زن ذمى را براى دایگى برگزید. در این صورت سزاوار است او را از نوشیدن شراب و خوردن گوشت خوک بازداشت؛ لیکن سپردن کودک به وى براى بردن به منزل مکروه است. این کراهت درباره دایه مجوسى شدیدتر است.



دایه امین است و اگر مدعى فوت کودک شود قولش پذیرفته است. اگر دایه کودک را به خانواده‏اش بازگرداند، لیکن آنان، منکر فرزندى وى باشند، قول دایه پذیرفته مى‏شود، مگر آنکه دروغگویى وى ثابت گردد که در این صورت بنابر مشهور باید کودک آنان‏ را به خانواده‏اش تحویل دهد و در صورت عدم تحویل باید دیه او را بپردازد.

زنى که دایگى کودکى را پذیرفته، بدون اجازه ولى کودک نمى‏تواند او را به دایه‏اى دیگر تحویل دهد و اگر چنین کند ضامن است.
اگر بر اثر غلتیدن دایه در خواب روى کودک، وى بمیرد، در ثبوت دیه بر دایه یا عاقله او اختلاف است. برخى قائل به تفصیل شده و گفته‏اند: اگر علّت پذیرش کودک، فقر و نیاز بوده، دیه بر عاقله است و اگر فخر فروشى و مانند آن بوده، بر عهده خود دایه است.


 
۱. جواهر الکلام ج۲۷،ص ۲۹۳.    
۲. مستند العروة (الإجارة)ج ۱،ص ۳۶۲- ۳۶۳.
۳. جواهر الکلام ج۲۷،ص ۲۹۸- ۲۹۹.    
۴. الحدائق الناضرةج ۲۱،ص ۶۰۵    .
۵. جواهر الکلام ج۲۹،ص ۳۰۶- ۳۰۷     .
۶. توضیح المسائل مراجع ج۲،ص ۵۱۱ م ۲۴۸۸.
۷. جواهر الکلام ج۲۹،ص ۳۰۸    .
۸. مبانى تکملة المنهاج ج۲،ص ۲۳۹    .
۹. مبانى تکملة المنهاج ج۲،ص ۲۳۸    
۱۰. جواهر الکلام ج۴۳،ص ۸۳- ۸۴    .
۱۱. جواهر الکلام ج۴۳،ص ۸۴    .
۱۲. جواهر الکلام ج۴۳،ص ۸۵- ۸۶    
۱۳. مبانى تکملة المنهاج ج۲،ص ۲۲۳- ۲۲۴    .




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۳، ص۵۸۱-۵۸۲    .

رده‌های این صفحه : اجاره | دیات | فقه | نکاح




جعبه ابزار