• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سبزی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گیاه علفى خوردنى به صورت خام یا پخته مثل گشنیز، مرزه و غیره را سبزى گویند. از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، حج، تجارت و اطعمه و اشربه سخن گفته‏اند.




به انواع گیاهان معمولا علفى، همچون گشنیز، مرزه، ترخون، ریحان، تربچه، پیازچه، شاهى، تره و نعنا که آنها را به صورت خام یا پخته مى‏خورند، سبزى گفته مى‏شود.






از مطهّرات خورشید است که بنابر قول مشهور، زمین و بناهاى ثابت در آن، همچون ساختمان و دیوار و آنچه متصل به آنها است؛ از درها و میخها و نیز آنچه بر روى زمین است، از قبیل برگها، میوه‌ها و سبزیها و سایر گیاهان تا زمانى که چیده نشده‏اند، هرچند زمان چیدن آنها فرا رسیده باشد، حتى اگر خشک شده باشند، را با شرایطى پاک مى‏کند.
[۱] العروة الوثقى‏ ج۱، ص۲۵۲.
[۲] مصباح الهدى‏ ج۲، ص۲۸۸-۲۸۹.

برخى، خورشید را پاک کننده گیاهان ندانسته‏اند.



سجده بر زمین و آنچه از زمین مى‏روید و بر حسب عادت و متعارف، خوردنى یا پوشیدنى نیست، صحیح است. بنابر این، سجده بر سبزیهایى که خام یا پخته آنها را مى‏خورند جز در حال ضرورت صحیح نیست؛ هرچند هنوز زمان خوردن آنها فرانرسیده باشد.
[۵] البیان، ص۱۳۳-۱۳۴.
[۶] ذکرى الشیعة ج۳، ص۱۴۱.




در حرمت یا کراهت بوییدن سبزیهاى خوش بو، مانند نعناع و ریحان در حال احرام اختلاف است.
برخى، احتیاط واجب را در اجتناب از آن دانسته‏اند.
[۸] مناسک حج (مراجع)، ص۱۶۴.





۶.۱ - حق خیار در سبزی


بنابر قول مشهور، از جمله خیارات، خیار در معامله کالایى است که زود فاسد مى‏شود. بنابر این، اگر کسى کالایى بفروشد که بیشتر از یک شبانه روز نمى‏ماند و فاسد مى‏شود، مانند سبزیها، در صورتى که خریدار آن را تحویل نگرفته و بهاى آن را نیز نپرداخته باشد، فروشنده تا شب صبر و با داخل شدن شب، حق خیار پیدا مى‏کند و مى‏تواند معامله را برهم زند.

۶.۲ - خرید و فروش سبزی


خرید و فروش سبزى پس از روییدن از زمین و آشکار شدن آن به گونه یک چین یا بیشتر جایز است؛
چنان که خرید و فروش آن به صورت سلف با ضبط اوصاف آن که نزد دو طرف معامله معلوم است، جایز مى‏باشد.

۶.۳ - ربا در سبزی


هریک از انواع سبزیها جنسى مستقل به شمار مى‏رود. به عنوان مثال، اسفناج یک جنس است، کرفس جنسى دیگر و نعناع جنس سوم. بنا بر این، فروش کالایى در برابر کالایى دیگر از همان جنس به زیاده، ربا محسوب شده و حرام است؛ لیکن در برابر جنسى دیگر، ربا به شمار نمى‏رود.
[۱۲] العروة الوثقى‏ (تکملة) ج۲، ص۲۶.




آوردن سبزى بر سر سفره
[۱۴] جامع عباسى، ص۳۳۹.
و نیز شستن آن قبل از خوردن،
[۱۵] توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۶۰۶.
مستحب است و از آداب غذا خوردن به شمار مى‏رود.


 
۱. العروة الوثقى‏ ج۱، ص۲۵۲.
۲. مصباح الهدى‏ ج۲، ص۲۸۸-۲۸۹.
۳. نهایة الإحکام ج۱، ص۲۹۰.    
۴. تحریر الأحکام ج۱، ص۲۱۷.    
۵. البیان، ص۱۳۳-۱۳۴.
۶. ذکرى الشیعة ج۳، ص۱۴۱.
۷. جواهر الکلام ج۱۸، ص۴۳۳-۴۳۷.    
۸. مناسک حج (مراجع)، ص۱۶۴.
۹. الحدائق الناضرة ج۱۹، ص۵۲.    
۱۰. جواهرالکلام ج۲۴، ص۷۸-۷۹.    
۱۱. جواهرالکلام ج۲۴، ص۲۸۴.    
۱۲. العروة الوثقى‏ (تکملة) ج۲، ص۲۶.
۱۳. الدروس الشرعیة ج۳، ص۴۴.    
۱۴. جامع عباسى، ص۳۳۹.
۱۵. توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۶۰۶.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۳۷۳-۳۷۵.    




جعبه ابزار