• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استماع

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گوش فرادادن از روی اراده و اختیار را استماع گویند. این عنوان در باب‌های صلات، تجارت، نکاح، طلاق و قضاء آمده است.




شنیدن یا از روی اراده و اختیار است که به آن «استماع» گفته می‌شود و یا غیر اختیاری که «سماع» نام دارد.



استماع قرآن در غیر نماز، خواه قاری نمازگزار باشد یا نه مستحب است.
[۱] کشف الغطاء ج۳، ص۴۶۴.




بنابر قول مشهور گوش دادن مأموم به قرائت امام در نماز جماعت، مستحب است.



بر جنب و حائض خواندن سوره‌ های عزائم حرام است، لیکن به قول مشهور، در صورت استماع آیۀ سجده، سجده بر جنب و حائض واجب است.



در برخی موارد استماع حرام است.

۵.۱ - استماع غیبت


استماع غیبت همانند غیبت حرام است.

۵.۲ - استماع غناء


همچنین است استماع غناء که مستمع آن فاسق و شهادت او مردود است.

۵.۳ - عدم تفاوت در حرمت بین مستمع و فاعل


در حرمت سخنچینی، هجاء و تشبیب فرقی بین مستمع و فاعل آن نیست.

۵.۴ - استماع آیات سجده در نماز


استماع آیات سجده بنا به تصریح برخی فقها در نمازهای واجب همچون قرائت آن حرام است.

۵.۵ - استماع صدای زن


استماع صدای زن جز همسر در صورت خوف وقوع در فتنه و مفسده یا به قصد التذاذ حرام است.
در حرمت استماع صدای زن نامحرم در غیر دو صورت فوق اختلاف است. حرمت آن به مشهور نسبت داده شده است.



در وجوب استماع خطبۀ نماز جمعه اختلاف است.



استماع خطبۀ نماز عید فطر و قربان مستحب است.



استماع ادّعای طرفین دعوا بر قاضی واجب است.



استماع صیغۀ طلاق توسط دو مرد عادل در مجلس طلاق، از شرایط صحّت آن است.
[۱۷] مجمع المسائل ج۲، ص۲۳۹.



 
۱. کشف الغطاء ج۳، ص۴۶۴.
۲. مستمسک العروة ج۷، ص۲۵۴.    
۳. المقنعة، ص۱۶۴.    
۴. جواهر الکلام ج۳، ص۴۲.    
۵. جواهر الکلام ج۳، ص۲۲۳.    
۶. التنقیح (الطهارة) ج۶، ص۴۳۲.    
۷. کتاب المکاسب (شیخ انصاری) ج۱، ص۳۵۹.    
۸. جواهر الکلام ج۴۱، ص۴۷.    
۹. الجامع للشرائع، ص۳۹۷-۳۹۸.    
۱۰. کتاب المکاسب (شیخ انصاری) ج۱، ص۱۸۱.    
۱۱. جواهر الکلام ج۹، ص۳۴۵.    
۱۲. جواهر الکلام ج۲۹، ص۹۷-۹۸.    
۱۳. مستند العروة (النکاح) ج۱، ص۹۹.    
۱۴. جواهر الکلام ج۱۱، ص۲۸۸-۲۹۰.    
۱۵. جواهر الکلام ج۱۱، ص۳۹۷.    
۱۶. المبسوط ج۸، ص۱۴۹.    
۱۷. مجمع المسائل ج۲، ص۲۳۹.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۴۸۴-۴۸۵.    



جعبه ابزار