انگشت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انگشت بعنی عضو معروف
دست و
پا واز آن در بابهای
طهارت،
صلات،
حج،
اطعمه و اشربه،
حدود،
قصاص و
دیات سخن رفته است.
هریک از انگشتان نام خاصّی دارد. انگشت شصت «ابهام»؛ انگشت پس از آن «سبّابه»، «شهادت» و «مسبِّحه»؛ انگشت بعدی «وسطی»؛ انگشت پس از آن «بِنْصِر» و انگشت کوچک «خِنْصِر».
در تیمّم گشودن انگشتان هنگام زدن آنها بر
خاک مستحب است.
در گرفتن ناخن، مستحب است از انگشت خنصرِ چپ، شروع و به خنصرِ راست ختم گردد.
انگشت شصت پا از جمله مواضع هفت گانه میّت است که مالیدن
حنوط بر آن
واجب است.
استحباب نرم کردن انگشتان
میت به آرامی درصورت امکان هنگام
غسل و نهادن دست با انگشتان باز روی
قبر پس از دفن [[]] میّت از دیگر
احکام آن است.
وجوب نهادن انگشتان شصت پا بر
زمین هنگام
سجده،
کراهت داخل کردن انگشتان دست در درون یکدیگر
و خمانیدن آنها تا صدا برآمدن از آن در حال
نمازو استحباب چسبیده بودن آنها در حال
تکبیرة الاحرام،
قیام،
سجده،
تشهدو نیز
قنوت،
جز انگشت شصت، و باز بودن آنها در حال
رکوعاز احکام آن است. همچنین داخل کردن انگشتان دست راست در انگشتان خصم از آداب
مباهله است.
بنابر قول مشهور در
رمی جمره مستحب است
حاجی سنگریزه را بر انگشت شصت نهد و با انگشت سبّابه پرتاب کند
مستحب است سنگ ریزه رمی جمره به اندازه بند سر انگشت باشد.
از آداب برداشتن
تربت سید الشهداء علیه السّلام از
حرم، برداشتن آن با سه انگشت است
غذا خوردن با دو انگشت
مکروه، و با سه یا پنج انگشت مستحب است؛
چنانکه لیسیدن انگشتان پس از غذا مستحب است.
حد سرقت، قطع انگشتان دست راست
دزد، جز انگشت شصت است.
بنابر قول برخی،
کودک ِ ممیّز اگر دزدی کند، بار اوّل عفو میشود. بار دوم
تأدیب میگردد. بار سوم سر انگشتانش در حدّی که خون بیاید ساییده میشود. بار چهارم سر انگشتانش بریده میشود و بار پنجم محکوم به حکم بالغ است.
بریدن انگشت دیگری موجب ثبوت
قصاص و
دیه است.
دیه قطع یک انگشت، حتّی بنابر قول مشهور انگشت شصت، یک دهم دیه کامل و دیه قطع یک بند انگشت، یک سوم دیه انگشت است، جز انگشت شصت که دیه هربند آن نصف (یک دوم) دیه انگشت است.
دیه انگشت اضافی، یک سوم دیه انگشت اصلی، و دیه انگشت فلج، یک سوم دیه انگشت سالم است. دیه انگشتی که بر اثر وارد آمدن ضربه فلج شده، دو سوم دیه انگشت سالم است.
دیه قطع انگشتان
زن تا سه انگشت همانند
مرد، و در بیشتر از آن، نصف مرد است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیه السلام ج۱، ص۷۴۴-۷۴۶.