• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ترتیب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به قرار دادن هریک از چند چیزى که بین آنها نسبت تقدیم و تأخیر وجود دارد در جاى خود ترتیب گفته می شود.




از آن در بسیارى از بابها نظیر طهارت، صلات، حج، کفارات، ارث و دیات سخن رفته است.



رعایت ترتیب در تیمم و اعضاى وضو ، جز در مسح پاى راست و چپ، واجب است. و رعایت ترتیب بین آن دو، به تقدیم مسح پاى راست بر چپ بنابر مشهور واجب نیست.

۲.۱ - ترتیب در غسل


در غسل ترتیبی رعایت ترتیب به تقدیم سر و گردن بر دیگر اعضاى غسل، واجب است. همچنین بنابر قول مشهور، بین سمت راست و چپ بدن.
و در غسل میت رعایت ترتیب به شستن با آب سدر، سپس با آب کافور و پس از آن با آب خالص، واجب است.
[۵] التنقیح -الطهارة- ج۸، ص۲۲۱.





۳.۱ - ترتیب در اذان


از شرایط صحت اذان و اقامه، رعایت ترتیب بین فصول آن دو است.و در صورت بروز اشتباه در ترتیب، از همان فصلى که اشتباه در آن رخ داده است به صورت صحیح اعاده مى‏شود.

۳.۲ - ترتیب در نماز


رعایت ترتیب در نمازهاى یومیه به خواندن نماز ظهر قبل از نماز عصر و نماز مغرب قبل از نماز عشا واجب است؛ همچنین در افعال نماز مانند تکبیر، قرائت، رکوع و سجود و تشهد و نیز در آیات حمد و سوره.
[۶] العروه الوثقی ج۱، ص۶۵۲.
و فرازهاى تشهّد.
[۷] العروه الوثقی ص۶۹۰.


۳.۳ - ترتیب در نماز های قضا


در قضاى نمازهاى فوت شده‏اى که در اداى آنها ترتیب شرط است- مانند نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا- رعایت ترتیب واجب است؛ لیکن وجوب ترتیب به معناى تقدیم قضاى نمازى که اوّل فوت شده، محل اختلاف است


۳.۴ - ترتیب در نماز جمعه


رعایت ترتیب بین اجزاى خطبه نماز جمعه- به تقدیم حمد الهى، سپس صلوات بر پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و اهل بیت آن حضرت؛ پس از آن موعظه و در پایان خواندن سوره‏اى از قرآن- بنابر تصریح برخى واجب است، بلکه وجوب آن به مشهور نسبت داده شده است.



رعایت ترتیب بین اعمال روز عید قربان- به تقدیم رمی جمره عقبه، سپس قربانی و پس از آن حلق یا تقصیر- بنابر قول گروهى، واجب است.همچنین بین رمی جمرات سه‏گانه در روزهاى یازدهم و دوازدهم ذیحجّه در منی.



از اقسام کفارات، کفاره مرتبه است که در آن رعایت ترتیب بین خصال کفاره واجب است. کفّاره ظهار و بنابر قول مشهور کفّاره قتل خطا و کفّاره افطار روزه قضاى ماه رمضان پس از زوال، کفّاره مرتّبه است .



در استحقاق ارث، رعایت ترتیب بین طبقات ارث، لازم است و با وجود طبقه پیشین، طبقه بعدى ارث نمى‏برد.



بنابر مشهور، دیه در قتل خطا، برحسب ترتیب طبقات ارث از عاقله گرفته مى‏شود و با وجود عصبه توانمند در پرداخت دیه در طبقه اوّل، از طبقه دوم گرفته نمى‏شود.


 
۱. جواهر الکلام ج۵، ص۱۷۳.    
۲. جواهر الکلام ج۲، ص۲۲۶.    
۳. جواهر الکلام ج۳، ص۸۵-۹۵.    
۴. جواهر الکلام ج۴، ص۱۲۳-۱۲۵.    
۵. التنقیح -الطهارة- ج۸، ص۲۲۱.
۶. العروه الوثقی ج۱، ص۶۵۲.
۷. العروه الوثقی ص۶۹۰.
۸. جواهر الکلام ج۱۱، ص۲۱۷.    
۹. جواهر الکلام ج۱۹، ص۲۴۷-۱۴۸.    
۱۰. جواهر الکلام ج۲۰، ص۱۶.    
۱۱. جواهرالکلام ج۳۳، ص۱۶۹.    
۱۲. جواهرالکلام ج۳۳، ص۱۷۳.    
۱۳. جواهر الکلام ج۴۳، ص۴۳۷.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۴۳.    





جعبه ابزار