ارج نهادن به هر چیز متناسب با آن است. برای مثال، احترام به انسان، تعرض نکردن به ناموس، جان و مال او، بلکه دفاع از آنها در مقابل تعرض کنندگان است یا حرمت داشتن قرآن، جلوگیری از نجس شدن آن و پرهیز از هرگونه اقدامی است که موجب هتک آن میشود.
حرمتاصلی از آن مسلمان و مؤمن و ناشی از طهارت و قداستذاتی آنان است که در پرتو پذیرش اسلام و ایمان به دست میآید. البته این حرمت نیز بر حسب مراتب ایمانی و درجات علم و تقوا متفاوت است. بنابراین، حرمتانبیاء، اوصیاء و انسانهای کامل بیش از دیگران میباشد.
کافرانحرمت اصلی ندارند و تنها به سبب عقد ذمه، امان و هدنه (آتش بس) از حرمتعرضی برخوردار میشوند و تا هنگامی که پیمان را نشکسته یا مدت آن تمام نشده، پایدار است.
احترامجانانسانمحترم خواه اصلی و خواه عرضیآسیب نرساندن به آن است؛ با این تفاوت که در حرمت اصلی، افزون بر آسیب نرساندن، حفظ جان و دفاع از آن نیز واجب است.
حیواناتی که انسان از آنها برای خوردن، سواری، بارکشی، حفاظت گله یا باغ استفاده میکند، محترمند و بر صاحب خود حقوقی دارند که برخی- مانند آب و علف دادن واجب، و برخی- مانند نزدن سیلی به صورت، بیش از اندازه توان بار نکردن و راه نبردن، و پشت حیوان را مجلس حرف زدن با دیگران قرار ندادن- مستحب است.
